ဟီးရိုးေလာ၊ ဇီးရိုးေလာ

"It doesn't bother me. If you want the facts, it was a size 10 shoe that he threw."
“ဒီအျပဳအမူဟာ က်ဳပ္ကို အေႏွာက္အယွက္မေပးပါဘူး၊ ခင္ဗ်ားတို႔ အမွန္တရားကို လိုခ်င္သပဆိုရင္ အဲဒါကေတာ့ က်ဳပ္ဆီသူပစ္လိုက္ နံပတ္ (၁၀) ဖိနပ္ပါပဲ”။

သမၼတဘုရွ္ ဖိနပ္နဲ႔ အပစ္ခံလိုက္ရၿပီးတဲ့ေနာက္ ေႁခြလိုက္တဲ့ မိန္႔ခြန္းပါ။ လာမည့္ (၂၀၁၁)ခုႏွစ္မွာ အေမရိကန္စစ္သားေတြကို အီရတ္ကေန ျပန္လည္ထြက္ခြါေစဖို႔အတြက္ စာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ဆိုတဲ့ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲမွာ သမၼတဟာ အခုလို ဖိနပ္နဲ႔အပစ္ခံရၿပီး အေစာ္ကားခံလိုက္ရပါတယ္။

သမၼတကို ဖိနပ္နဲ႔ ပစ္လိုက္တဲ့သူကေတာ့ အသက္ (၂၉)ႏွစ္အရြယ္ရွိ Muntader al-Zaidi လို႔ေခၚတဲ့ အိရတ္ႏိုင္ငံသား ဂ်ာနယ္လစ္တစ္ေယာက္၊ လြတ္လပ္တဲ့ အီရတ္သတင္းဌာနက သတင္းေထာက္ တစ္ေယာက္ျဖစ္ပါတယ္။ သူဟာ ဖိနပ္နဲ႔ ပစ္တဲ့အျပင္ သမၼတကို ေခြးေကာင္ႀကီး လို႔လဲလွမ္းဆဲလုိက္ပါေသးတယ္။ ေနာက္ၿပီး ဒါဟာ အီရတ္ရဲ႕ Farewell-kiss - ႏႈတ္ဆက္အနမ္းပါတဲ့။ မထင္မွတ္တဲ့ သူရဲ႕အျပဳအမူေၾကာင့္ အစည္းအေ၀းခန္းမႀကီးတစ္ခုလံုး ရုန္းရင္းဆန္ခတ္ျဖစ္သြားပါတယ္။ သူ႔ကိုလဲ ခန္းမထဲရွိ လံုၿခံဳေရးအဖြဲ႔သားေတြက (frogmarched) ခပ္ၾကမ္းၾကမ္းဖမ္းဆီးဆြဲထုတ္သြားၾကတာ ေတြ႔လိုက္ရပါတယ္။

ဒါေပမဲ့ ဒီအျပဳအမူက သူ႔ကို အေမရိကန္မုန္းတဲ့ အာရပ္ကမၻာမွာ သူရဲေကာင္းအျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳေစလိုက္ပါတယ္။ ခ်က္ခ်င္းဆိုသလို နာမည္ႀကီး ပုဂိၢဳလ္တစ္ေယာက္လဲ ျဖစ္သြားပါတယ္။ သူတို႔ဘက္က ၾကည့္ရင္ေတာ့ သူဟာတကယ့္သူရဲေကာင္းႀကီးပါပဲ။ သူ႔ကို သူရဲေကာင္းအျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳတဲ့အာရတ္ႏိုင္ငံေတြထဲမွာ ဆီးရီးယား၊ လက္ဘႏြန္နဲ႔ လစ္ဗ်ားႏိုင္ငံေတြဟာ ထိပ္တန္းက ပါ၀င္လာပါတယ္။
ဆီးရီးယားတီဗြီသတင္းဌာနေတြက Muntader al-Zaidi ရဲ႕ပံုကို တစ္ေနကုန္ ထုတ္လႊင့္ျပသခဲ့ပါတယ္။ လက္ဘႏြန္ႏိုင္ငံသားေတြ၊ အထူးသျဖင့္ ဟက္ဇ္ဗိုလာေတြကေတာ့ Muntader al-Zaidi ဟာ သူ႔တုိ႔ကိုယ္စား ေဆာင္ရြက္လုိက္တယ္ လို႔မွတ္ယူေၾကာင္း ေျပာဆိုေနၾကပါတယ္။ လစ္ဗ်ားႏိုင္ငံမွာေတာ့ လစ္ဗ်ားေခါင္းေဆာင္ Muammar el-Qaddafi ( ကဒါဖီ) ရဲ႕သမီးဦးစီးတဲ့ Wa Attassimou လို႔ေခၚတဲ့ လူမူေရးအဖြဲ႔အစည္းႀကီးတစ္ခုက သူ႔ကို သူရဲေကာင္းဆု ခ်ီးျမင့္လိုက္ပါတယ္။ အဲဒီအဖဲြ႔က ထုတ္ျပန္တဲ့စာတမ္းထဲမွာ “သူ႔ရဲ႕အျပဳအမူဟာ ကမၻာတစ္၀ွန္းရွိ လူ႔အခြင့္အေရးေအာင္ျမင္မႈကို ကိုယ္စားျပဳတယ္” လို႔ေခၚျပထားပါတယ္။

တစ္ဘက္က ဒီလိုခ်ီးၾကဴးဂုဏ္ျပဳမႈေတြကို လုပ္ေနၾကေပမဲ့ ဂုဏ္သေရရွိတဲ့ သက္ဆိုင္ရာႏိုင္ငံမ်ားအသိုင္းအ၀ိုင္းမွာေတာ့ ဒါကို မျဖစ္သင့္တဲ့ ကိစၥတစ္ရပ္အျဖစ္ သတ္မွတ္ၾကပါတယ္။ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ Nuri Kamal al-Maliki ဦးေဆာင္တဲ့ လက္ရွိအီရတ္အစိုးရအတြက္ေတာ့ ဒါဟာ အေတာ့္ကို ရွက္စရာေကာင္းတဲ့အျပဳအမူပါပဲ။ ဒါေၾကာင့္ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ကိုယ္တိုင္က လူသိရွင္ၾကားေတာင္းပန္စကား ဆိုလိုက္ၿပီး ဒါဟာ အီရတ္သတင္းစာဆရာေတြနဲ႔ အီရတ္သတင္းေလာကရဲ႕ ဂုဏ္သိကၡာကို မ်ားစြာထိခုိက္ေၾကာင္း ၀န္ခံလိုက္ပါတယ္။

ဒါေပမဲ့ အဲဒီ တနလၤာေန႔ညမွာ ထုတ္လႊင့္တဲ့ အီရတ္တီဗီြသတင္းေတြကေတာ့ လူသိရွင္ၾကားေတာင္းပန္မယ့္အစား မစၥတာဇိုင္ဒီရဲ႕ပံုကို တီဗြီဖန္သားျပင္ ေအာက္ဘက္အစြန္းမွာ ပံုေသေဖၚျပထားၿပီး လူထုရဲ႕ ရင္ဖြင့္သံကို ေတာင္းခံခဲ့ပါတယ္။ အီရတ္ျပည္သူအမ်ားစုကေတာ့ ဇိုင္ဒီကိုေထာက္ခံတဲ့ ေ၀ဘန္ခ်က္မ်ိဳးကိုပဲ ေပးၾကေၾကာင္း သိရပါတယ္။ အသက္ (၅၇) ႏွစ္အရြယ္ရွိ ေဆးဆရာ၀န္ Dr. Qutaiba Rajaa ကလဲ “ဒီလိုအျပဳအမူဟာ လူ႔ယဥ္ေက်းအသိုင္းအ၀ိုင္းမွာ မေတြ႔ရတတ္ေပမဲ့ အေမရိကန္ေတြ ၀င္ေရာက္ဖက္စြက္ေနမႈကို ဆန္႔က်င္တဲ့ အီရတ္ျပည္သူေတြရဲ႕ ခံစားခ်က္ကို ေဖၚျပပါတယ္”လို႔ သူ႔အျမင္ကို ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

ဒါေပမဲ့ ဒါကို မႏွစ္ၿမိဳ႕တဲ႔ လူ႔ယဥ္ေက်းေတြကလဲ အမ်ားႀကီးပါ။ ရန္သူပင္ျဖစ္ေပမဲ့ ကိုယ့္ဆီလာတဲ့ ဧည့္သည္ကို ဒီလိုနည္းနဲ႔ ႀကိဳဆိုတာဟာ အင္မတန္ကို ရိုင္းစိုင္းရာက်တယ္လို႔ ျမင္တဲ့လူေတြလဲ ဒုနဲ႔ေဒးပါပဲ။ ဒါဟာ တကဲ့ကို သံေရးတမန္ေရးနားလည္တဲ့ လူေတြရဲ႕အျမင္ပါ။ ရန္သူဆိုတာ ဒီလိုေစာ္ကားဖို႔မဟုတ္ပါဘူး။ သူတစ္ျပန္ကိုယ္တစ္ျပန္ သတိၱရွိရွိတိုက္ခိုက္ဖို႔ပါ။

Anhar ျပည္နယ္က Awakening Council ေခါင္းေဆာင္ Ahmad Abu Risha ကေတာ့ အေမရိကန္သမၼတဟာ အီရတ္ႏိုင္ငံရဲ႕ ဧည့္သည္ေတာ္ျဖစ္တဲ့အတြက္ ဒီနည္းနဲ႔တုန္႔ျပန္တာဟာ လံုး၀မသင့္ေတာ္ေၾကာင္း၊ အီရတ္အစိုးရဟာ ဒီလိုသတင္းစာရွင္းလင္းပြဲမ်ိဳးမွာ ေကာင္းမြန္တဲ့ သတင္းစာဆရာေတြကိုသာ ေရြးခ်ယ္ထားသင့္ေၾကာင္း ေ၀ဘန္ေျပာၾကားလိုက္ပါတယ္။ Sulaimaniya ျပည္နယ္၊ Kurdish ၿမိဳ႕သား အသက္ (၄၉)ႏွစ္အရြယ္ရွိ အင္ဂ်င္နီယာႀကီး Kamal Wahbi ကလဲ “အီရတ္သတင္းစာဆရာတစ္ေယာက္အေနနဲ႔ ဒါဟာ မလုပ္သင့္တဲ့ ကိစၥႀကီးပါ၊ သူ႔အျပဳအမူဟာ အၾကမ္းဖက္၀ါဒဆန္သလို အစြန္းေရာက္အမ်ိဳးသားေရး၀ါဒလဲ လံုး၀ကို ဆန္ပါတယ္၊ သူလုပ္ခ်င္တယ္ဆိုရင္ သမၼတကို အရွက္ရေစမယ့္ ေမးခြန္းမ်ိဳးေတြ ေမးလို႔ရေနတာပဲ” လို႔ မွတ္ခ်က္ေပးခဲ့ပါတယ္။

မစၥတာ ဇိုင္ဒီဟာ သမၼတဘုရွ္ကို (၁) ဖိနပ္နဲ႔ပစ္ျခင္း၊ (၂) ေခြးေကာင္ႀကီးလို႔ဆဲျခင္း ဆိုတဲ့ ေစာ္ကားမႈ ႏွစ္မ်ိဳးကို ေရြးခ်ယ္ခဲ့ပါတယ္။ ဒါဟာ ရုတ္တရက္ျဖစ္လာတဲ့ ခံစားခ်က္ေၾကာင့္မဟုတ္၊ ႏွစ္ရွည္လမ်ား ႀကံစည္ထားတဲ့ စီမံကိန္းတစ္ခုျဖစ္ေၾကာင္း သိရပါတယ္။ သူဒီလိုလုပ္မယ္ဆိုတာကို ၂၀၀၇ ခုႏွစ္ကတည္းက ဘဂၢဒတ္ရုပ္သံက အယ္ဒီတာ Saif al-Deen ကို ကိုင္ရုိမွာေရာက္ခိုက္ ေျပာၾကားခဲ့တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ဒီေစာ္ကားမႈႏွစ္မ်ိဳးလံုးကို အာရပ္ကမၻာသားေတြက ေအာက္တန္းအက်ဆံုး ေစာ္ကားမႈလို႔ ယူဆေၾကာင္းလဲ သိရပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ သူက ဒီႏွစ္မ်ိဳးကို ေရြးခ်ယ္ခဲ့တာပါ။

ဘာပဲေျပာေျပာ က်ေနာ့္အေနနဲ႔ကေတာ့ ဒီလိုအျပဳအမူကို အမွတ္မေပးလိုပါဘူး၊ တကယ္သတိၱရွိသူေတြ ေရွာင္ၾကဥ္သင့္တဲ့ လုပ္ရပ္၊ သူရဲေဘာေၾကာင္တဲ့လူေတြရဲ႕လုပ္ရပ္လို႔ပဲ မွတ္ယူပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ သံတမန္ေလာကမွာ ဒါဟာ အင္မတန္ႀကီးမားတဲ့ မွားယြင္းမႈႀကီးပါ။ ရန္သူပင္ျဖစ္ေပမဲ့ ကုိယ့္ဆီလာတဲ့လူကို ဧည့္၀တ္ေက်ပြန္စြာ မႀကိဳဆိုႏိုင္ရင္ေတာင္ ဒီလိုနည္းနဲ႔ ႀကိဳဆိုတာဟာ သံခင္းတမန္ခင္းကို လံုး၀ပ်က္ျပားသြားေစၿပီး ႏွစ္ႏိုင္ငံခ်စ္ၾကည္ေရးကို ႀကီးႀကီးမားမား ထိခုိက္ေစႏိုင္ပါတယ္။ က်ေနာ္ကေတာ့ အင္ဂ်င္နီယာႀကီးေျပာတာကို သေဘာက်တယ္။ သမၼတကို ေဘးၾကပ္နံၾကပ္ေတြ႔ေစမယ့္ ေမးခြန္းမ်ိဳးေတြ မ်ားမ်ားေမးျခင္းျဖင့္ အရွက္ခြဲႏိုင္ပါတယ္။ ဒီသေဘာဟာ ပညာရွိလဲဆန္တယ္လို႔ နားလည္မိပါတယ္။ စာဖတ္သူကေကာ ဘယ္လို ယူဆပါသလဲ။

(http://www.nytimes.com/2008/12/16/world/middleeast/16shoe.html?pagewanted=2&_r=1&em) ကို ကိုးကားေရးသားပါသည္။