Thursday, February 19, 2009

အသင္ ႀကိဳ႕ထိုးေနပါသလား


ဒီမနက္ အြန္လိုင္းမွာ က်ေနာ့္မိတ္ေဆြတစ္ေယာက္နဲ႔ က်ေနာ္ အခုလိုစကားအသြားအလာရွိခဲ့တယ္။
ကိုမင္းထက္၊ က်မထိုးေနလို႔၊ အဲဒါ ဘယ္လိုလုပ္ရမလဲ။
အယ္---ရွင္းရွင္းေျပာေနာ္၊ ေတာ္ၾကာ၊ က်ဳပ္လာၿပီး အမႈပတ္ေနဦးမယ္။
ေရာ္---အေရးထဲ၊ ရစ္ေနေသးတယ္၊ ထိုးေနလို႔ပါဆိုမွပဲ။
အင္းေလ---အဲဒါေၾကာင့္ရွင္းေအာင္ ေမးေနတာေပါ့၊ ဘာထိုးတာလဲလို႔။
ႀကိဳ႕ထိုးတာ ႀကိဳ႕ ႀကိဳ႕၊ ကဲ သိၿပီလား။ ရွင္ဟာေလ ရစ္စရာမရွိ၊ ရေကာက္ကို ေဇာက္ထုိးေရးၿပီး ရစ္ခ်င္တဲ့လူ။
ေဟာဗ်ာ၊ ညီးေျပာတဲ့အထဲမွာ ႀကိဳ႕မွ မပါတာ၊ ထိုးတာပဲပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႔ ငါလဲ ရွင္းေအာင္ေမးရတာေပါ့။
ကဲေျပာ၊ အခုသိၿပီမို႔လား။ ဒီမွာ ေျပာရင္းေတာင္ ထိုးေနၿပီ။ ဘယ္လို လုပ္ရမလဲ။

က်ေနာ့္သူငယ္ခ်င္း အခုလိုထိုးေနတာသိလိုက္ရေတာ့ က်ေနာ္လဲ မေနသာေတာ့ဘူး။ ကိုယ္ေတြ႔သိထားတဲ့နည္းေလးတစ္နည္း ေပးလိုက္တယ္။ တစ္မီနစ္အတြင္း က်ေနာ့္သူငယ္ခ်င္းမွာ ထိုးေနတဲ့ႀကိဳ႕ေပ်ာက္သြားေလရဲ႕။ အဲဒီနည္းကို မသိခ်င္ဘူးလား။ ေပးမယ္ဗ်ာ။ သိၿပီးရင္လဲ တစ္ဆင့္ေ၀ငွလိုက္ေနာ္။ ႀကိဳ႕ထိုးေရာဂါေပ်ာက္ေဆးအလွဴေပါ့။ ကုသိုလ္ျဖစ္ပါတယ္။

က်ေနာ္ ဒီနည္းကိုေတြ႔တာ သံုးႏွစ္ေလာက္ေတာ့ ရွိၿပီလို႔ထင္တယ္။ တိတိက်က်ေတာ့ မမွတ္မိဘူး။ ဒီနည္းရွိတယ္ဆိုတာ သိလို႔လိုက္ရွာတာေတာ့မဟုတ္ဘူး။ ႀကိဳ႕ထိုးလြန္းအားႀကီးၿပီး ၾကားဖူးနား၀ရွိတဲ့ နည္းေတြကိုသံုးလို႔ မေပ်ာက္ႏိုင္တာနဲ႔ ကိုယ့္နည္းကိုယ္ဟန္နဲ႔ စမ္းသပ္ၾကည့္ရင္း ေတြ႔ခဲ့တာ။ ဒီနည္းကို က်ေနာ္ ႀကိဳ႕ထိုးတဲ့အခါတိုင္း သံုးတယ္။ ခ်က္ခ်င္းေပ်ာက္တယ္။ ႀကိဳ႕ထိုးေနတဲ့လူအေတာ္မ်ားမ်ားကိုလဲ ေပးဖူးတယ္။ ခ်က္ခ်င္းသက္သာတယ္။

ဘာျဖစ္လို႔ ႀကိဳ႕ထိုးရသလဲ။ က်ေနာ္ကိုယ္တိုင္အေရွ႕တိုင္း၊ အေနာက္တိုင္းေဆးဆရာလဲမဟုတ္ေတာ့ အေၾကာင္းကို တိတိက်က်မေျပာႏိုင္ပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ ျဖစ္ႏိုင္ေခ်ကို စဥ္းစားၾကည့္ေတာ့ ၀ါေယာဓာတ္ေဖါက္ျပန္မႈေၾကာင့္ဆုိတဲ့အေၾကာင္းကို သြားေတြ႔တယ္။ က်ေနာ္တို႔ကိုယ္မွာ လည္ပတ္ေနတဲ့ ေလေျခာက္မ်ိဳးရွိတယ္လို႔ မွတ္သားဖူးတယ္။ အဲဒါေတြကေတာ့---
(၁) ပ်ိဳ႕အံျခင္း၊ ေလခ်ဥ္တက္ျခင္းစတဲ့ အထက္ပါးစပ္သို႔ဆန္တက္လာတဲ့ေလ၊
(၂) ေလလည္ျခင္း၊ ၀မ္းသက္ျခင္းစတဲ့ ေအာက္သို႔သက္ဆင္းသြားတဲ့ေလ၊
(၃) ၀မ္းဗိုက္အတြင္းလည္ပတ္ေနတဲ့ေလ၊
(၄) အစာအိမ္အတြင္းမွာ လည္ပတ္ေနတဲ့ေလ၊
(၅) ထြက္သက္ ၀င္သက္ေလနဲ႔
(၆) တစ္ကိုယ္လံုးရွိကိုယ္အဂၤါေတြမွာလည္ပတ္ေနတဲ့ေလေတြပဲျဖစ္ပါတယ္။

ႀကိဳ႕ထိုးတဲ့အခါ ေလဟာအထက္ကိုဆန္တက္လာၿပီး ခဏခဏပ်ိဳ႕အန္တာမ်ိဳးေတြျဖစ္တတ္ပါတယ္။ ဗိုက္ထဲမွာလည္ပတ္ေနတဲ့ေလဟာ လမ္းေၾကာင္းလြဲၿပီး ထြက္ေပါက္ရွာတဲ့သေဘာလားလို႔ ယူဆရတယ္။ က်ေနာ္ေတြးၾကည့္တာပါဗ်ာ။ မွားခ်င္လဲမွားေပမေပါ့။ က်ေနာ္ေတြးမိသေလာက္အေၾကာင္းကေတာ့ အထက္မွာေျပာခဲ့သလို ကိုယ္မွာလည္ပတ္ေနတဲ့ေလေတြဟာ အေၾကာင္းတစ္မ်ိဳးမ်ိဳးေၾကာင့္ သူသြားေနက်လမ္းေၾကာင္းေပၚမေရာက္ပဲ ေဘးေခ်ာ္ၿပီး ပါးစပ္ထဲေရာက္လာတာနဲ႔တူပါရဲ႕။ အေၾကာင္းေတြကို လုိက္ရွာၾကည့္ေတာ့ အေနာက္တိုင္းေဆးပညာရွင္ေတြက ႀကိဳ႕ထိုးရျခင္းအေၾကာင္းေတြကို အေတာ္မ်ားမ်ားရွာေပးထားသဗ်ား။

hiccup သို႔မဟုတ္ hiccough လို႔ေခၚတဲ့ ႀကိဳ႕ဟာ ဘာ့ေၾကာင့္မ်ားထိုးရသလဲဆိုတဲ့အေၾကာင္းေတြကေတာ့ ေအာက္ပါအတိုင္းျဖစ္ေၾကာင္းပါ။
(၁) ကိုယ္ထဲမွာ ေရဓာတ္အားနည္းျခင္း၊
(၂) အစာကို ခပ္ျမန္ျမန္စားျခင္း၊
(၃) ဆာေလာင္မြတ္သိပ္ျခင္း၊
(၄) ပူပူေလာေလာအစာကိုစားရင္း အေအးေသာက္ျခင္း၊
(၅) ေလခ်ဥ္တက္ျခင္း၊
(၆) အလြန္စပ္ေသာအစာကို စားျခင္း၊
(၇) မရပ္မနားရယ္ေမာျခင္း၊
(၈) ေခ်ာင္းဆိုးျခင္း၊
(၉) အရက္ေသစာ အေျမာက္အမ်ားေသာက္ျခင္း၊
(၁၀) ရႈိက္ႀကီးတင္ ငိုေႂကြးျခင္း၊
(၁၁) ေဆးလိပ္ေသာက္တဲ့အခါ တအားရႈိက္သြင္းျခင္း၊
(၁၂) စကားကို အၾကာႀကီးေျပာဆိုျခင္း၊
(၁၃) ခြ်ဲဟန္႔ျခင္း စတဲ့ အေၾကာင္းေတြပါပဲ။ အျခားအေၾကာင္းေတြလဲ အေတာ္မ်ားမ်ားက်န္ပါေသးတယ္။

ဒီအေၾကာင္းေတြကို စစ္ၾကည့္လိုက္မယ္ဆိုရင္ ၀ါေယာဓာတ္ သို႔မဟုတ္ ေလဓာတ္နဲ႔မ်ားစြာ ဆက္စပ္ေနတာေတြ႔ႏိုင္တယ္။ မ်ားေသာအားျဖင့္ အဲဒီအေၾကာင္းေတြထဲက တစ္ခုခုေၾကာင့္ျဖစ္တဲ့အတြက္ ေလလည္ပတ္မႈ မညီမညြတ္ျဖစ္ၿပီး ႀကိဳ႕ထိုးေတာ့တာပါပဲ။ ဒီေတာ့ က်ေနာ္ကစဥ္းစားတယ္။ ေလမညီမွ်လို႔ ႀကိဳ႕ထိုးရင္ ေလညီမွ်ေအာင္လုပ္ေပးရမယ္။ ဒါဆို ႀကိဳ႕ထိုးေရာဂါခ်က္ခ်င္းေပ်ာက္ႏိုင္တယ္။ အဲဒီလိုေတြးၿပီး ဘာလုပ္လဲဆိုေတာ့---
တရားထိုင္သလို ခါးကိုဆန္႔ေအာင္ထားၿပီး ထိုင္လိုက္တယ္၊ ၿပီးေတာ့မွ သန္႔ရွင္းတဲ့ေလကို အားရပါးရ တေျဖးေျဖးျခင္းရွဴသြင္းၿပီ တတ္ႏိုင္သေလာက္ ဗိုက္ထဲမွာသိပ္ထားလိုက္တယ္။ ဆိုလိုတာက အသက္ေအာင့္ထားလိုက္တယ္။ အဲဒီလို အသက္ေအာင့္လို႔ မႏိုင္ေတာ့တဲ့အခါက်မွ ေလကိုတေျဖးေျဖးျခင္း ျပန္မႈတ္ထုတ္လိုက္တယ္။ ေျပာမယ္ဆိုရင္ ထြက္သက္၀င္သက္ကို ႏွစ္ခ်က္မဟုတ္ပဲ သံုးခ်က္နည္းကို သံုးလိုက္တယ္။
(၁) သန္႔ရွင္းတဲ့ေလကို တေျဖးေျဖးျခင္းရွဴသြင္းျခင္း၊
(၂) ၀င္လာတဲ့ေလကို ၀မ္းဗိုက္ထဲမွာ ၾကာႏုိင္သေလာက္ၾကာေအာင္သိမ္းထားျခင္း၊
(၃) မေအာင့္ႏိုင္ေတာ့တဲ့အခ်ိန္က်မွ တေျဖးေျဖးျခင္း ျပန္လည္မႈတ္ထုတ္ျခင္း၊

အဲဒီလို တစ္ခါကေန သံုးခါအထိ အလြန္ဆံုးပဲ လုပ္ရတယ္။ က်ေနာ္ဆို တစ္ခါတည္းနဲ႔ကို ေပ်ာက္တယ္။
က်ေနာ္တို႔ေန႔စဥ္ဘ၀မွာ ေလကို ရွဴသြင္းၿပီး ခ်က္ျခင္းျပန္ရွဴထုတ္တယ္။ ဒါကေတာ့ ပံုမွန္ျဖစ္စဥ္ေပါ့။ သတိေတြဘာေတြ မပါေသးဘူး။ တရားထိုင္တဲ့အခါက်ေတာ့ အဲဒီျဖစ္စဥ္ကိုပဲ သတိနဲ႔ကပ္ၿပီး ရွဴသြင္းမႈ၊ ရွဴထုတ္မႈေတြကို လိုက္မွတ္ေနရတယ္။ ဒါက တရားထိုင္တဲ့အခါ အသက္ရွဴတဲ့နည္းေပါ့။ အဲဒီႏွစ္မ်ိဳးစလံုးမွာ အသက္ရွဴမႈဟာ ႏွစ္ဆင့္စီပဲရွိတာေတြ႔ရမယ္။ က်ေနာ္ေျပာတဲ့နည္းမွာေတာ့ အထက္မွာျပထားတဲ့အတိုင္း သံုးခ်က္ရွိတယ္။ ဒီနည္းဟာ ႀကိဳ႕ထိုးတဲ့ေရာဂါကိုသာမဟုတ္ဘူး။ ေလနဲ႔ပတ္သက္တဲ့ အျခားေရာဂါအေတာ္မ်ားမ်ားကိုလဲ ေပ်ာက္ကင္းသက္သာေစႏိုင္တယ္လို႔ က်ေနာ္ယူဆတယ္။ က်ေနာ္ေျပာတာ မယံုမရွိနဲ႔၊ က်ေနာ့္ကိုယ္ေတြ႔ပဲ။ စမ္းၾကည့္။

3 comments:

kkg said...

DEar KMH,
Do you know how to treat the infant who suffer ႀကိဳ႕ထိုးတာ?
pls

Ko Min Htet said...

Hiccups are basically a spasm of the diaphragm. Putting sugar on a finger or pacifier does work, but I'd hesitate to give that if a baby hasn't started solids yet.

What we do is either stand the baby up or let her lay out, giving her tummy a chance to stretch and regain control of her diaphragm. Raise her arms over her head and try some different positions. They'll stop soon.

ဒီနည္းေလးကို သံုးၾကည့္ပါ။ က်ေနာ့္နည္းေတာ့မဟုတ္ပါဘူး။ အြန္လိုင္းေပၚက ရွာေပးလိုက္တာပါ။ အဲဒီနည္းကို က်ေနာ္လဲ သေဘာက်ပါတယ္။ ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ ေလလည္ပတ္မႈကို ေကာင္းေစတယ္လို႔ ယူဆမိလို႔ပါ။ ေသခ်ာတာကေတာ့ ဘယ္သူပဲ ႀကိဳ႕ထိုးထိုး ေလလည္ပတ္မႈမွန္ကန္ေအာင္ ျပန္လုပ္ေပးရင္ ေပ်ာက္တာပါပဲ။ ကေလးကို စန္႔စန္႔ျပန္႔ျပန္႔အေနအထားနဲ႔သိပ္ပါ။ ေကြးေနရင္ မေကာင္းဘူး။ ေနာက္ၿပီး မနက္ခင္းထြက္တဲ့ ေနေရာင္ခ်ည္ကိုလဲ ခံေပးပါ။ အဆင္ေျပပါေစ။

kkg said...

Thanks KMH,
Thanks for your wisdom and time.
This could help us later.
thanks again