အရြယ္သံုးပါး ခြဲျခားခ်က္

The old believe everything, the middle-aged suspect everything, the young know everything.

Oscar Wilde (1854-1900)

လူအို လူႀကီးေတြက အားလံုးကို ယံုၾကည္ၾကတယ္၊ လူလတ္ပိုင္းေတြက အားလံုးကို သံသယရွိၾကတယ္၊ လူငယ္ေတြကေတာ့ အားလံုးကို သိၾကသဗ်ား။

(ေအာ္စကာ၀ိုင္း)

“ပထမအရြယ္မွာ ပညာရွာ၊ ဒုတိယအရြယ္မွာ ဥစၥာရွာ၊ တတိယအရြယ္မွာ တရားရွာ” ဆိုတဲ့ ေရႊျမန္မာတို႔ရဲ႕ ဆိုရိုးစကားနဲ႔ ယွဥ္ၾကည့္လိုက္ရင္ေတာ့ ေအာ္စကာ၀ိုင္းရဲ႕ အထက္ပါစကားဟာ တစ္မ်ိဳးေလးပဲလို႔ ေတြးစရာပါ။ အတူယူခ်င္သပဆိုရင္ အတူျပဳႏိုင္သလို ကြဲေစခ်င္သပဆိုလဲ ခဲြျခားလို႔ရတဲ့ အဓိပၸါယ္မ်ိဳး ပါ၀င္တယ္လို႔ ေတြးယူႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ သူတကယ္ေျပာခ်င္တဲ့ အဓိပၸါယ္က ကိုယ္လိုသလို ဆြဲယူႏိုင္တဲ့ အဓိပၸါယ္မ်ိဳး ဟုတ္ေကာဟုတ္ရဲ႕လား? သူ႔စကားက ေခတ္ကို ကိုယ္စားျပဳတဲ့ စကားလား? လူကို ကိုယ္စားျပဳတဲ့ စကားလား? အရြယ္ကို ကိုယ္စားျပဳတဲ့ စကားလား? စဥ္းစားဖို႔ရွိပါတယ္။

တစ္ခု စဥ္းစားမိတဲ့အတိုင္းေျပာရရင္ေတာ့ လူငယ္ေတြကို သေရာ္တဲ့ စကား၊ အထူးသျဖင့္ လူႀကီးစကားနားမေထာင္ခ်င္တဲ့ လူငယ္ေတြကို သေရာ္တဲ့ စကားလို႔ ရုတ္တရက္ အေတြးေပါက္မိပါတယ္။ ဘာ့ေၾကာင့္လဲဆုိေတာ့ သူကိုယ္တိုင္ေျပာခဲ့ဖူးတဲ့ အျခားစကားတစ္ခြန္းက I am not young enough to know everything. “က်ဳပ္က အားလံုးကို သိေနရေလာက္ေအာင္ ကေလးမဟုတ္ဘူးဗ်ာ့” တဲ့။ ဒီစကားနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ကေလးအိုႀကီးမ်ား ဆိုတဲ့ေခါင္းစဥ္နဲ႔ ပို႔စ္တစ္ခု ေရးထားခဲ့ဖူးပါတယ္။ ရုတ္တရက္ၾကည့္ရင္ လူငယ္ေတြကို ႏွိပ္ကြပ္တဲ့စကားေတြလို႔ ထင္စရာရွိေပမဲ့ ေသေသခ်ာခ်ာ စဥ္းစားၾကည့္ေတာ့ သူ႔စကားဟာ အေတာ္အတန္အဓိပၸါယ္ရွိတာ ေတြ႔ၾကရမွာပါ။

အထက္မွာေျပာခဲ့တဲ့ သူ႔စကားေတြကို ျပန္ဆန္းစစ္ၾကည့္ရင္--

(၁) အရာရာကို ယံုၾကည္တဲ့လူဟာ လူႀကီး

(၂) အရာရာကို မယံုၾကည္တဲ့လူဟာ လူရြယ္

(၃) အရာရာကို သိတဲ့လူဟာ လူငယ္

ဆိုၿပီးေတာ့ ယံုၾကည္မႈစတာေတြကို အရြယ္သံုးပါးနဲ႔ တြဲေျပာသြားတာကို ရုတ္တရက္ျမင္သာပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ သူေျပာသလို တိုက္ရိုက္ႀကီး သြားမွတ္ရင္ေတာ့ ဒီစကားေတြဟာ အဓိပၸါယ္ ေတာ္ေတာ္မရွိတဲ့ စကားေတြပဲ ျဖစ္သြားမွာပါ။ တကယ္ေတာ့ Everything=အရာရာကို ဆိုတဲ့ စကားဟာ အခရာက်ပါတယ္။ ဒီစကားဟာ Sweeping Statement ေခၚ ၀ါးလံုးသိမ္းေျပာတဲ့ စကားတစ္မ်ိဳးပါ။ တစ္နည္းေတာ့လဲ ကမ္းကုန္ေအာင္ေျပာထားတဲ့ စကားပါ။ ေလာကမွာ-----

အရာရာကို ယံုၾကည္တဲ့လူဆိုတာလဲ မရွိပါဘူး၊

အရာရာကို မယံုၾကည္တဲ့လူဆိုတာလဲမရွိပါဘူး၊

မရွိဆံုးကေတာ့ အရာရာကို သိတဲ့လူပါပဲ။

ဒါေပမဲ့ အခ်ိဳ႕လူေတြဟာ ကိုယ့္ကိုယ္ကို အရာရာသိတဲ့လူလို႔ ထင္တတ္ၾကပါတယ္။ အဲဒီအထင္ေၾကာင့္ ေတြ႔တဲ့လူကို ဆရာလုပ္ၿပီး ေနရာတကာလူတြင္က်ယ္လုပ္တဲ့ အက်င့္ရွိသူျဖစ္လာရတာပါ၊ ဒီလူေတြဟာ ႀကီးသည္ျဖစ္ေစ၊ ငယ္သည္ျဖစ္ေစ အဲဒီအက်င့္ဆိုးႀကီးကို မေဖ်ာက္ႏိုင္တဲ့အတြက္ လူတိုင္းနဲ႔ အဆင္မေျပတတ္ၾကပါဘူး။ ဒီလိုလူမ်ိဳးကို ျမင္ရင္ “ဆရာႀကီးလာၿပီေဟ”့ ဆိုၿပီး ေ၀းေ၀းကေတာင္ ေရွာင္ဖယ္တတ္ၾကပါတယ္။ အရာရာကို မသိပဲနဲ႔ သိတယ္ထင္ေနတဲ့ အဲဒီလူမ်ိဳးကို ေအာ္စကာ၀ိုင္းက ကေလးနဲ႔ တင္စားခဲ့ပါတယ္။ ဘုရားရွင္ကိုယ္ေတာ္ျမတ္ကလဲ အဲလိုလူမ်ိဳးကို “ဗာေလာ စ ပ႑ိတမာနီ၊ သ ေ၀ ဗာေလာတိ ၀ုစၥတိ-မသိပဲနဲ႔ သိတယ္ထင္တဲ့လူဟာ တကယ့္ကေလးပါပဲ” လို႔ မိန္႔ၾကားေတာ္မူခဲ့ဖူးပါတယ္။

အခ်ိဳ႕က်ျပန္ေတာ့ ဟုိလူေျပာလဲ ယံုရခက္ခက္၊ ဒီလူေျပာလဲ ယံုရခက္ခက္နဲ႔ ဘယ္သူ႔မွလဲမယံုတဲ့အျပင္ ၾကာေတာ့ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုေတာင္ ယံုၾကည္မႈနည္းပါးလာတတ္ၾကပါတယ္။ အျမင္တိုင္းမွာ သံသယေတြ၀င္ၿပီး လူတိုင္းနဲ႔ အဆင္ေျပဖို႔ ခဲရင္းလွပါတယ္။ ေပါင္းသင္းဆက္ဆံေရးမွာ ယံုၾကည္ေပးရတာေတြ ရွိပါတယ္။ ယံုၾကည္ေပးတတ္ဖို႔လိုပါတယ္။ “ယံုၾကည္ေပးတတ္ဖို႔” ဆိုတဲ့ စကားဟာ အဓိပၸါယ္ရွိပါတယ္။ တစ္ခါတစ္ခါမွာ ကိုယ္က သံသယရွိေနရင္ေတာင္ ယံုၾကည္ေပးလိုက္ရတာမ်ိဳးပါ။ တစ္နည္းေျပာရင္ေတာ့ ယံုျပလိုက္ရတယ္လို႔ ဆိုခ်င္ပါတယ္။ ဒီလို ယံုျပလိုက္ရတာဟာ ရိုးသားမႈေပတံနဲ႔တိုင္းထြာရင္ တိုေကာင္းတိုႏိုင္ေပမဲ့ ဆက္ဆံေရးလမ္းေၾကာင္းေပၚမွာ တစ္ခါတစ္ခါ အလုပ္ျဖစ္သြားတာေတြ အမ်ားႀကီးရွိပါတယ္။ တစ္ဘက္လူက သူ႔အေပၚတကယ္ယံုၾကည္ေနတဲ့လူတစ္ေယာက္အေပၚမွာ သာမန္အားျဖင့္ မရက္စက္တတ္ပါဘူး။ ဒီေတာ့ သံသယဆိုတာ ရွိသင့္ေပမဲ့ အရာရာတိုင္းမွာရွိလာရင္ေတာ့ သံသယဟာ အားနည္းခ်က္ႀကီး တစ္ခုျဖစ္လာတတ္ပါတယ္။ ဒီလို သံသယႀကီးသူေတြကို လူရြယ္လို႔ ေအာ္စကား၀ိုင္းက သတ္မွတ္ထားပါတယ္။ အသက္တစ္ရာရွိတဲ့လူျဖစ္ေစ၊ ခုႏွစ္ႏွစ္ ရွစ္ႏွစ္အရြယ္ကေလးျဖစ္ေစ ဒီသေဘာေတြ ပါလာရင္ေတာ့ လူရြယ္စာရင္းထဲ ပါမွာ အမွန္ပါပဲ။

ေနာက္တစ္ေယာက္ကေတာ့ အရာရာကို ယံုၾကည္တဲ့လူပါ။ သူ႔ကိုေတာ့ လူႀကီးလို႔ ဆိုပါတယ္။ ယံုၾကည္မႈနဲ႔ လက္ခံမႈကို အတူျပဳသတ္မွတ္ရင္ ဒီလိုလူမ်ိဳးကို အရာရာကို လက္ခံတဲ့လူလို႔လဲ သမုတ္ႏိုင္မွာပါ။ အရာရာကို လက္ခံတတ္တဲ့အတြက္ သူဟာ သူ႔ပတ္၀န္းက်င္မွာ ေနရာရလာတတ္ပါတယ္။ ေပါင္းသင္းဆက္ဆံေရးမွာ ဒီသေဘာဟာ အေရးႀကီးပါတယ္။ တစ္ထစ္ခ်လက္ခံထားရမည့္ ေပတံတစ္ေခ်ာင္းမဟုတ္ေပမဲ့ အရာရာကို သိသူ၊ သံသယရွိသူေတြနဲ႔ စာရင္ေတာ့ သူက နည္းနည္းသာပါေသးတယ္။ အရာရာကို ယံုၾကည္လိုက္တဲ့အတြက္ ဘယ္သူ႔နဲ႔မွ အျငင္းအခံုလုပ္စရာ မရွိေတာ့ပါဘူး။ ျပႆနာနည္းပါးခ်င္ရင္ေတာ့ လူႀကီးျဖစ္ေအာင္ ေနတတ္ဖို႔ပါပဲ။

ဒါေပမဲ့ အထက္ပါ စကားသံုးမ်ိဳးစလံုးဟာ အလြန္႔အကြ်ံေျပာထားတဲ့ စကားေတြခ်ည္းပါ။ ဘယ္သူမဆို၊ ဘယ္အရြယ္မဆို ဒီသေဘာသံုးမ်ိဳးနဲ႔ လြတ္ကင္းေအာင္ ေနတတ္ဖို႔ အေရးႀကီးတယ္လို႔ ျမင္ပါတယ္။ ယံုၾကည္မႈ၊ မယံုၾကည္မႈ၊ သိမႈေတြကို “အားလံုး” ဆိုတဲ့ ပုဒ္နဲ႔တြဲၿပီး ေျပာလိုက္ရင္ တစ္ဖက္သတ္ျဖစ္သြားတတ္ပါတယ္။ အားလံုးကို ယံုၾကည္တာလဲ မေကာင္းပါဘူး။ ေ၀ဘန္ပိုင္းျခားမႈရွိရမွာပါ။ အားလံုးကို သံသယျဖစ္ေနရင္လဲ ေရွ႕ဆက္ရမည့္လမ္းေၾကာင္းကို စဥ္းစားလို႔ မရပဲ ျဖစ္သြားတတ္ပါတယ္။ အားလံုးသိေနရင္ေတာ့ သိပ္အႏၲရာယ္ႀကီးပါတယ္။ ဒါကိုေတာ့ သတိျပဳၾကရမွာပါ။ လူဟာ အားလံုးကို မသိပါဘူး။ ကေလးပဲ သိပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကေလးမျဖစ္ေအာင္ ကိုယ့္ကိုယ္ကို ျပန္သံုးသပ္ဖို႔ အေရးႀကီးပါတယ္။ ဒီစကားေတြကို ဆက္လက္ေတြးေခၚ စဥ္းစားၾကေစလိုပါတယ္။ က်ေနာ္ စဥ္းစားမိသလို ေ၀ငွလိုက္တာပါ။