အဓိပၸါယ္ တလြဲေကာက္ခံရေသာ ဆိုရိုး/စကားပံုမ်ား

ကမၻာေပၚရွိ လူမ်ိဳးစုအသီးသီးတြင္ ယင္းတို႔ရိုးရာအလိုက္ အစဥ္အလာအရ သံုးႏႈံးေျပာဆိုၾကေသာ “ဆိုရုိးစကား” မ်ားႏွင့္ အျဖစ္အပ်က္တစ္ခုကို ပံုပမာခိုင္းႏႈိင္းကာ တင္စားေျပာဆိုၾကေသာ “စကားပံု” မ်ားဟု ႏွစ္မ်ိဳးႏွစ္စားရွိေၾကာင္း စာဖတ္သူတိုင္း သိၾကၿပီးျဖစ္သည္။ ယင္းဆိုရုိးစကား/ စကားပံုမ်ားအနက္ အခ်ိဳ႕စကားပံု/ဆိုရိုးစကားမ်ားမွာ သက္ဆိုင္ရာ လူမ်ိဳးစုအတြင္း အသံုးမ်ားလာရာမွ တြင္က်ယ္ကာ ေနာင္လာေနာင္သားမ်ားအတြက္ မွတ္သားဖြယ္၊ လိုက္နာဖြယ္မ်ားအထိ ျဖစ္လာရသည္။ သို႔ေသာ္ အခ်ိဳ႕စကားပံုးမ်ားမွာမူ သက္ဆိုင္ရာလူမ်ိဳးစုအတြင္း ျဖစ္ေပၚသည္မဟုတ္ဘဲ အျခားလူမ်ိဳးစုတစ္ခုခုက ထိုလူမ်ိဳးစုတို႔အေၾကာင္းကို ျမင္ေတြ႔ၾကားသိရၿပီး သမုတ္ေခၚရိုးျပဳၾကရာမွ ေပၚလာျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း နားလည္ရသည္။

ထို႔အျပင္ စကားပံုႏွင့္ ဆိုရိုးစကားအခ်ိဳ႕မွာမူ သက္ဆိုင္ရာလူမ်ိဳးစုအတြင္း စတင္ေပၚေပါက္လာသည္ေလာ? သို႔မဟုတ္ အျခားလူမ်ိဳးစုတစ္ခုခုက သတ္မွတ္သံုးႏံႈးခဲ့ၾကသည္ေလာ? တိတိက်က် ေျပာဆိုဖို႔ရာ ခက္လွသည္ကိုလည္း ေတြ႔ႏိုင္သည္။ အဘယ့္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ ယင္းသို႔ေသာ ဆိုရိုး/စကားပံုမ်ားတြင္ သက္ဆိုင္ရာလူမ်ိဳးစုက သတ္မွတ္ထားေသာ အဓိပၸါယ္ႏွင့္ အျခားလူမ်ိဳးစုတို႔က သတ္မွတ္ထားေသာ အဓိပၸါယ္ဟု အဓိပၸါယ္ႏွစ္မ်ိဳး ေရာေႏွာပါ၀င္ ေနတတ္ေသာေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ ဒီေနရာမွာ စကားပံုႏွစ္ခုကို ဥပမာအျဖစ္ ထုတ္ႏႈတ္ေျပာျပခ်င္သည္။

(၁) ကုလားမႏိုင္၊ ရခိုင္မဲ/ ကုလားမႏိုင္၊ ရခုိင္ေမး
(၂) ထား၀ယ္ရုိး ၾကက္သူခိုး/ ထား၀ယ္အရုိး ၾကပ္ခုိး

ျမန္မာတို႔ေန႔စဥ္ေျပာဆိုသံုးႏႈံးေနၾကေသာ စကားမ်ားတြင္ အထက္ပါ စကားႏွစ္မ်ိဳးအနက္ ပထမအမ်ိဳးအစားကို လူအေတာ္မ်ားမ်ား ေျပာဆိုေနၾကသည္ကို ၾကားသိႏိုင္သည္။ တစ္စံုတစ္ေယာက္ စိတ္ဆိုးေဒါသထြက္ေသာအခါ “ခုတ္ရာတျခား၊ ရွရာတျခား” ဟူရာ၌ကဲ့သို႔ ေဒါသျဖစ္သူက သူတကယ္စိတ္ဆိုးေနသူအေပၚ သူ႔ေဒါသကို မျပ၀ံ့ေသာေၾကာင့္ျဖစ္ေစ၊ မျပလိုေသာေၾကာင့္ျဖစ္ေစ မဆီမဆိုင္ အနားရွိ ႏိုင္ေလာက္ေသာ သူတစ္ေယာက္ေယာက္အေပၚ အေျခာက္တိုက္ ရန္မယ္ရွာကာ ဆူဆဲမာန္မဲမႈမ်ိဳးကို ျပဳတတ္သည္။ ယင္းအျဖစ္အပ်က္သည္ အစိုးရရံုးမ်ားမွာေသာ္၎၊ ပုဂၢလိကရံုးမ်ားမွာေသာ္၎ အခါအားေလ်ာ္စြာ ျဖစ္ေနသည္ကို ေတြ႔ျမင္ႏိုင္သည္။

ယင္းသို႔ေသာ အျပဳအမူမ်ိဳးကို အလုပ္ရွင္ကိုယ္တိုင္လည္း ျပဳလုပ္ေလ့ရွိသည္မဟုတ္၊ ေအာက္လက္ငယ္သားတို႔ကလည္း ျပဳလုပ္ၾကသည္ေတာ့မဟုတ္။ အလုပ္ရွင္ႏွင့္ ေအာက္လက္ငယ္သားတို႔အၾကား တာ၀န္ရွိသူ တစ္စံုတစ္ေယာက္မွာ ယင္းအျပဳအမူမ်ား မၾကာခဏျဖစ္ေလ့ျဖစ္ထရွိသည္ကို ေတြ႔ျမင္ႏိုင္သည္။ ဥပမာ-သက္ဆုိင္ရာ လုပ္ငန္းတစ္ခုရဲ႕ မန္ေနဂ်ာဆိုပါေတာ့။ သူ႔ကို သူ႔အထက္အရာရွိ၊ သုိ႔မဟုတ္ လုပ္ငန္းရွင္က အေၾကာင္းတစ္မ်ိဳးမ်ိဳးေၾကာင့္ အျပစ္တင္က်ိမ္းေမာင္းေသာအခါ သူ႔အထက္အရာရွိ/လုပ္ငန္းရွင္ကို ျပန္မေျပာ၀ံ့ေသာေၾကာင့္ တစ္စံုတစ္ရာတုန္႔ျပန္ခြင့္မရေသာအခါ ထိုသူမ်ားေရွ႕တြင္ ထြက္လာေသာ ေဒါသကို မ်ိဳသိပ္ထားရင္း ေအာက္လက္သားမ်ားႏွင့္ ေတြ႔ေသာအခါမွ ယင္းမ်ိဳသိပ္ထားေသာေဒါသ ယုိစီးေပါက္ထြက္ေလ့ရွိသည္။

ယင္းသုိ႔ေသာ အျဖစ္အပ်က္မ်ိဳးကို ေဘးလူမ်ားက “ကုလားမႏိုင္၊ ရခုိင္မဲ” သည္ဟု အမွတ္ျပဳထားသည္။ ရခုိင္ျပည္သည္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံႏွင့္ နယ္ခ်င္းစပ္သျဖင့္ ႏွစ္ျပည့္တစ္ျပည္ကဲ့သို႔ တစ္ဘက္ကမ္းမွ ကုလားမ်ားလည္း ၀င္ေရာက္ေနထိုင္ေနၾကရာ ကုလားတစ္၀က္ ရခုိင္တစ္၀က္ကဲ့သို႔ ျဖစ္ေနသည္။ တစ္စံုတစ္ေယာက္ေသာသူက ကုလားမ်ားႏွင့္ ခုိက္ရန္ျဖစ္ေသာအခါ အမ်ားစုျဖစ္ေသာ ကုလားမ်ားကို ႏိုင္ေလာက္ေသာအေျခအေနမရွိသျဖင့္ အနည္းစုျဖစ္၍ ႏိုင္ေလာက္ေသာရခုိင္လူမ်ိဳးမ်ားကို မဲ၍ ဖိသည္ဟု ဆိုလိုဟန္ရွိသည္။ က်ေနာ္ငယ္စဥ္တုန္းကလည္း အေမဆူေသာအခါ အေမ့ကို တစ္စံုတစ္ရာျပန္မေျပာေသာ္လည္း ညီမငယ္မ်ားကို စိတ္တိုတိုႏွင့္ ႏိုင္စားေလ့ရွိသည္။ ယင္းေသာအခါ အေမသည္ “ကုလားမႏိုင္၊ ရခိုင္မဲ” ဟုေျပာေလ့ရွိသည္ကို မွတ္မိေသးသည္။ သို႔ေသာ္ ယင္းသို႔ ျမန္မာလူမ်ိဳးမ်ား နားလည္ေနေသာ ယင္းဆိုရိုးစကားအဓိပၸါယ္ကို ရခုိင္လူမ်ိဴးမ်ားက လက္ခံၾကပါ၏ေလာ? အမ်ားစုလက္ခံမည္ မထင္ပါ။ အဘယ့္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ သူတို႔မွာလည္း ထိုဆိုရိုးအတြက္ သူတို႔အဓိပၸါယ္ႏွင့္ သူတို႔ရွိႏွင့္ၿပီးျဖစ္ေသာေၾကာင့္တည္း။

ငယ္စဥ္ေက်ာင္းသားဘ၀မွာ ရွိခဲ့ဖူးေသာ မိတ္ေဆြအေပါင္းအသင္းမ်ားအနက္ ရခုိင္ျပည္နယ္မွ ေက်ာင္းသားမ်ားလည္း အေတာ္မ်ားမ်ား ပါ၀င္သည္။ က်ေနာ့္တပည့္မ်ားႏွင့္ သူငယ္ခ်င္းအမ်ားစုသည္ ရခုိင္လူမ်ိဳးမ်ားျဖစ္ၾကသည္။ လုပ္ေဖၚကိုင္ဖက္မ်ား၊ ေကာင္းတူဆိုးဖက္မ်ားျဖစ္ၾကသည္။ အခ်ိဳ႕မွာ ႏိုင္ငံေရး၀ါသနာအလြန္ႀကီးသူမ်ားလည္း ျဖစ္ၾကသည္။ အထူးသျဖင့္ ရခုိင္လူမ်ိဳးမ်ားအေပၚ မွတ္ခ်က္တစ္ခုေပးပါ-ဟုဆုိလာလွ်င္ က်ေနာ္ေပးမည့္မွတ္ခ်က္သည္ “ရခိုင္လူမ်ိဳးမ်ားသည္ လူမ်ိဳးေရးစိတ္ဓာတ္အလြန္ ျပင္းထန္သူမ်ားျဖစ္ၾကသည္” ဟူသတည္း။ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ရခုိင္လူမ်ိဳးမ်ားေလာက္ လူမ်ိဳးေရးစိတ္ဓာတ္ျပင္းထန္ေသာ လူမ်ိဳးမ်ား ရွားေပလိမ့္မည္။ ရခိုင္လူမ်ိဳးမ်ား လူမ်ိဳးေရးစိတ္ဓာတ္ျပင္းထန္းရျခင္းအေၾကာင္းမ်ားတြင္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္နယ္စပ္မွ ျဖတ္ေက်ာ္၀င္ေရာက္လာေသာ ကုလားမ်ားသည္လည္း အေၾကာင္းတစ္ခု ျဖစ္ဘြယ္ရွိသည္။ ဤပို႔စ္တြင္ ယင္းအေၾကာင္းမ်ားကို အက်ယ္/အရွည္မေရးလိုၿပီ။

အထက္ပါဆိုရိုးစကားကို ျပန္ဆက္ရပါမူ---အကယ္၍ တစ္စံုတစ္ေယာက္ေသာသူသည္ ရခိုင္လူမ်ိဳးတစ္ေယာက္ေယာက္ေရွ႕တြင္ အထက္ပါအတိုင္း “ကုလားမႏိုင္၊ ရခုိင္မဲ” ဟုေျပာဆိုခဲ့ေသာ္ ထိုသူ႔ကို ရခုိင္လူမ်ိဳးမ်ားက ေက်နပ္ၾကမည္မဟုတ္။ သို႔မဟုတ္ ယင္းစကားပံုကို “ကုလားမႏိုင္ ရခုိင္ေမး” ဟု ျပင္ေပးပါလိမ့္မည္။ က်ေနာ္ကိုယ္တိုင္ ယင္းသို႔ ျပင္ေပးျခင္းကို ခံခဲ့ရဖူးသည္။ အတူေနသူငယ္ခ်င္းမ်ားအနက္ ကိုျမတ္ခုိင္သည္ လူပိန္သေလာက္ ေလထြားေသာသူျဖစ္သည္။ သူ႔ခႏၶာကိုယ္တစ္ခုလံုးကို သံုးသပ္ၾကည့္က ရုပ္ပိုင္းဆိုင္ရာတြင္ ေလႏွင့္ အရိုးသာမ်ား၍ နာမ္ပိုင္းဆိုင္ရာတြင္မူ ေဒါသႏွင့္ အႂကြားသာ မ်ားေလသည္။ သူ႔အေၾကာင္းမသိသူတစ္ဘက္သားကို ဆယ္မိနစ္ေလာက္အတြင္း က်ေအာင္ ေျပာႏိုင္စြမ္းရွိသည္။ က်ေနာ္ကိုယ္တိုင္ က်ခဲ့ဖူးေၾကာင္း ရိုးသားစြာ ၀န္ခံပါသည္။ ကိုျမတ္ေက်ာ္ေရွ႕တြင္ “ကုလားမႏိုင္၊ ရခိုင္မဲ” ဟူေသာစကားကို အမွတ္တမဲ့ ေျပာခဲ့ဖူးသည္။ ကိုျမတ္ေက်ာ္က မေက်နပ္။ သို႔ေသာ္လည္း စိတ္ဆိုးဟန္ တစ္စံုတစ္ရာမျပပဲ ရွင္းျပသည္။

ယင္းဆိုရိုးစကားမွာ ျမန္မာလူမ်ိဳးတို႔ အဓိပၸါယ္အေကာက္လြဲေနျခင္းသာျဖစ္ေၾကာင္း၊ အမွန္အဓိပၸါယ္မွာ “ကုလားမႏိုင္၊ ရခိုင္ေမး” သာျဖစ္ေၾကာင္းေျပာသည္။ သူကဆက္လက္၍---ရခုိင္လူမ်ိဳးမ်ားသည္ ကုလားမ်ားႏွင့္ ရာစုႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ အတူေနလာၾကရသျဖင့္ အခါအားေလ်ာ္စြာ တိုက္ရ ခုိက္ရသည္မ်ားလည္းရွိရာ ကုလားမ်ားကို အႏိုင္ရဖို႔အေရး အစဥ္သျဖင့္ နည္းလမ္းမ်ားကို ႀကံဆထားၾကရေၾကာင္း၊ ထို႔ေၾကာင့္ ကုလားကို အႏိုင္ရႏိုင္သည့္ နည္းလမ္းမ်ားသည္ ရခိုင္လူမ်ိဳးစုတြင္ အၿမဲတမ္းအဆင္သင့္ရွိေနေၾကာင္း၊ ကုလားမ်ားႏွင့္ ခိုက္ရန္ျဖစ္ဖြယ္တစ္စံုတစ္ခုရွိသျဖင့္ အႏိုင္ရလိုေသာသူသည္ ရခိုင္လူမ်ိဳးမ်ားကို ေမးၾကရေၾကာင္း ေျပာျပကာ ယင္းသို႔ေသာအေၾကာင္းေၾကာင့္ အထက္ပါ ဆိုရိုးႏွစ္မ်ိဳးအနက္ “ကုလားမႏိုင္၊ ရခိုင္မဲ”သည္မွား၍ “ကုလားမႏိုင္ ရခိုင္ေမး”သည္သာ မွန္ေၾကာင္း ရွင္းလင္းကာ နိဂံုးခ်ဳပ္သည္။ သူရွင္းျပမွ က်ေနာ္လည္း ယင္းအဓိပၸါယ္ကို ေကာင္းစြာနားလည္လာရေတာ့သည္။ ယင္းအတြက္ ကိုျမတ္ေက်ာ္ကို ေက်းဇူးတင္ပါ၏။

ေနာက္တစ္မ်ိဳးမွာ ထား၀ယ္လူမ်ိဳးတို႔၏ စကားပံုႏွင့္ ျမန္မာလူမ်ိဳးတို႔ နားလည္ေနေသာ အဓိပၸါယ္ျဖစ္သည္။ တစ္ခါက က်ေနာ္သည္ က်ေနာ့္ပါေမာကၡႏွင့္ အတူလမ္းေလွ်ာက္သြားစဥ္ ဘာကိုအေၾကာင္းျပဳလိုက္မွန္းမသိ။ ပါေမာကၡက က်ေနာ့္ကို “မင္းတို႔ ထား၀ယ္လူမ်ိဳးေတြက မရိုးသားတဲ့ေနရာမွာေတာ့ ဆုိရိုးစကားေတာင္တြင္တယ္ကြ” ဟုေကာက္ကာငင္ကာေျပာသျဖင့္ “ဘယ္လိုတြင္တာလဲ ခင္ဗ်ား” က်ေနာ္က ျပန္ေမးရာ “ထား၀ယ္ရိုး ၾကက္သူခိုး” ဆိုတာ မင္းလည္း သိသားပဲကြ” ဟု ဆရာက ေျဖသည္။ ဆက္လက္၍ “မင္းတို႔ထား၀ယ္လူမ်ိဳးေတြ ဘယ္ေလာက္ရုိးသားတယ္ေျပာေျပာ၊ ၾကက္ေတာ့ အနည္းဆံုး ခိုးၾကေသး ဆိုပဲကြ” တဲ့။ က်ေနာ့္ရင္ထဲမွာ ေအာင့္သီးေအာင့္သက္ခံစားလိုက္ရေၾကာင္း ရင္ဖြင့္ပါသည္။ မည္သူမဆို ကိုယ့္ကိုျဖစ္ေစ၊ ကိုယ့္အမ်ိဳးကို ျဖစ္ေစ “မရိုးသားဘူး” ဟု အေျပာခံရ သတ္မွတ္ခံရေသာအခါ နာက်င္ၾကလိမ့္မည္ ထင္ပါသည္။ သို႔ေသာ္ က်ေနာ့္ရင္က နာက်င္မႈကို က်ေနာ့္ဆရာေရွ႕မွာ ဖြင့္မျပခဲ့ပါ။ သူ႔ေျပာစကားကို မသိမသာပဲ မွတ္ထားလိုက္မိသည္။ အဘယ့္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ ထိုအခ်ိန္က ဆရာကို ျပန္ေခ်ပႏိုင္သည့္ စကားလံုးလည္း က်ေနာ့္မွာ အဆင္သင့္မရွိ။ ဆရာေျပာသမွ် ေရငံုႏႈတ္ပိတ္ ေနခဲ့ရသည္။ သို႔ေသာ္ “ဒီစကားအမွန္ပဲလား” က်ေနာ္သိခ်င္လွသည္။

တစ္ေန႔ ေမာင္းမကန္ရြာမွ ရန္ကုန္တြင္ ေျပာင္းေရႊ႕ေနထိုင္ေသာ အိမ္နီးခ်င္း အေမႀကီး ေဒၚအိုၾကည္ႏွင့္ေတြ႔ေသာအခါ ယင္းဆိုရိုးစကားသည္ အမွန္ျဖစ္ပါသေလာ? ေမးၾကည့္ရာ အေမႀကီးခမွ်ာ မ်က္လံုးျပဴးသြားေလေတာ့သည္။ “ဟဲ့ သားငယ္ (အေမႀကီးက က်ေနာ့္ကို ခ်စ္သျဖင့္ သားငယ္-ဟုသာေခၚေလ့ရွိသည္) ဆိုရိုးစကားက အဲလို မဟုတ္ဘူးကဲြ႔၊ အဲဒါ ျမန္မာလူမ်ိဳးေတြ အၾကားမွား၊ အမွတ္မွားျဖစ္ၿပီး ကိုယ္လိုရာ အဓိပၸါယ္ကို ဆဲြေျပာေနၾကတာ၊ အေမတို႔ ထား၀ယ္ရိုးရာအစဥ္အလာ ေျပာရိုးဆိုစဥ္စကားပံုက “ထား၀ယ္အရိုး၊ ၾကပ္ခိုး” ကြဲ႔၊ ဆိုရိုးစကားလည္း မဟုတ္ဘူး၊ အဲဒါ “စကားပံု” လို႔ေခၚတယ္။ ရိုးသားမႈကို ပံုျပဳတင္စားၿပီး တြင္လာတဲ့ စကားပဲ၊ ၿမဲၿမဲမွတ္ထား သားငယ္ရဲ႕” ဟု အေမႀကီးက ရွည္ရွည္ေ၀းေ၀း ရွင္းျပလိုက္သည္။

ထို႔ျပင္ သူက ဆက္လက္ၿပီး “အေမတို႔ ထား၀ယ္သူ ထား၀ယ္သားေတြ ဘယ္ေလာက္ရိုးသားတယ္ဆိုတာကို အဲဒီစကားပံုနဲ႔တင္ ေတာ္ေတာ္ ဂုဏ္ယူထိုက္ေနၿပီ သားငယ္ရ၊ “ၾကပ္ခိုးစင္” ဆိုတာ သားငယ္သိတယ္မဟုတ္လား၊ အေမတို႔ထား၀ယ္က အိမ္တိုင္းမွာ ရွိတာေပါ့၊ အဲဒီေပၚမွာ အေျခာက္ခံဖို႔ ထင္းအစုိေတြ၊ တစ္ခါတစ္ခါ မေျခာက္ေသးတဲ့ ငါးအစိုေတြ တင္တင္ထားရတယ္၊ ၾကပ္ခိုးစင္ေပၚတင္ထားရင္ ေရရွည္လည္းခံတယ္၊ ၿပီးေတာ့ ၾကပ္ခိုးဆိုတာ အေမတို႔ ရိုးရာဗမာ့ေဆးနည္းမွာ ေဆးအမယ္တစ္ခုပဲကြဲ႔၊ ထား၀ယ္လူမ်ိဳးေတြရဲ႕ ရိုးသားမႈကို အသိအမွတ္ျပဳတဲ့အေနနဲ႔ ထား၀ယ္လူမ်ိဳးတစ္ေယာက္ေယာက္ေသတဲ့အခါ အရိုးကိုယူၿပီး ၾကပ္ခိုးစင္ေပၚတင္ထားရတယ္ လို႔ဆိုလိုတာ သားငယ္ရဲ႕၊ မင့္ ဆရာနဲ႔ေတြ႔ရင္ အေမေျပာသလို ျပန္ေျပာျပလိုက္ ၾကားလား သားငယ္” ဟု စိတ္ပါလက္ပါ ရွင္းျပလိုက္သည္။ က်ေနာ္လည္း အဲဒီအခါက်မွပဲ ဘ၀င္ေတြ ဘာေတြက်ၿပီး စိတ္သက္သက္ရာ ရသြားေတာ့သည္။ သို႔ေသာ္ စကားမစပ္သျဖင့္ ဆရာ့ကို တစ္ခါမွ ျပန္ရွင္းျပခြင့္ မရွိ။ ေနာင္လည္း ရွင္းျပႏုိင္ေတာ့မဟုတ္ေပ။ အဘယ့္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ က်ေနာ့္ဆရာသည္ ၂၀၀၅-ခုႏွစ္က ဆံုးပါးသြားရေခ်ၿပီတည္း။

အထက္ပါ ဆိုရိုးစကားႏွင့္ စကားပံုမ်ားနည္းတူပင္ သက္ဆိုင္ရာလူမ်ိဳးစုက သတ္မွတ္ထားေသာ အဓိပၸါယ္က တစ္မ်ိဳး၊ အျခားလူမ်ိဳးစုမ်ားက နားလည္ထားေသာ အဓိပၸါယ္တစ္မ်ိဳးအားျဖင့္ အဓိပၸါယ္ႏွစ္မ်ိဳးထြက္ေသာ စကားပံုမ်ားလည္း အမ်ားအျပားပင္ ရွိႏွင့္ဦးမည္ျဖစ္သည္။ အကယ္၍ ယင္းသို႔ေသာ ဆိုးရိုး/စကားပံုမ်ားကို ေျပာခြင့္၊ သံုးခြင့္ႀကံဳသျဖင့္ ေျပာရ၊ သံုးရေတာ့မည့္အခါမွာ အလြန္သတိထားသင့္ေၾကာင္း တင္ျပလိုရင္း ျဖစ္သည္။ လူမ်ိဳးစုတစ္ခုခု၏ စကားပံု/ဆိုရိုးမ်ားကို မိမိတို႔နားလည္ထားသည့္အတိုင္း ထိုလူမ်ိဳးမ်ားေရွ႕တြင္ ေျပာဆိုသံုးႏႈံးမိပါက သက္ဆိုင္ရာလူမ်ိဳးစုတို႔၏ ဂုဏ္သိကၡာကို ထိပါးသကဲ့သို႔ျဖစ္တတ္ေၾကာင္း က်ေနာ့္ကိုယ္ေတြ႔ႏွင့္ ယွဥ္ကာ တင္ျပလိုက္ရပါသတည္း။