အေသာက္မေတာ္ တစ္ဂြတ္

မေန႔က ေက်ာင္းျပန္ဖြင့္လို႔ မနက္စာစားၿပီးတာနဲ႔ ေက်ာင္းကို လစ္ခဲ့ရတယ္။ အေၾကာင္းသံုးခ်က္နဲ႔ေပါ့။ အတန္းတက္ဖို႔၊ ေရးၿပီးသားအက္ေဆးတင္ဖို႔နဲ႔ စာၾကည့္တိုက္မွာ ေနာက္တင္မည့္အက္ေဆးအတြက္ သက္ဆိုင္ရာစာအုပ္ေတြ ရွာေဖြငွါးရမ္းဖုိ႔။ အဲဒါေတြအားလံုးၿပီးတဲ့အခါ အေဆာင္ျပန္လာေတာ့ ေမာကေမာ၊ အိုက္ကအိုက္၊ ဆာကဆာနဲ႔ဆိုေတာ့ ေရခဲေသတၱာထဲ အဆင္သင့္ရွိေနတဲ့ အခ်ိဳရည္တစ္ဗူး ေဖါက္ေသာက္လိုက္တယ္။ အား-----ေမာသမွ်ေတြ ေျပလို႔ လန္းဆန္းသြားတယ္လို႔ ခံစားလိုက္ရတယ္။

အဂၤလိပ္ေႏြေလာက္ကေတာ့ ေရႊျမန္မာတို႔ ပ်င္းေတာင္ ပ်င္းေသးတယ္လို႔ ေျပာၾကမွာေပါ့။ ေျပာေလာက္စရာေပပဲကိုး။ ရန္ကုန္ မႏၲေလးကလူေတြ အိုးကင္းပူထဲေရာက္ေနခ်ိန္မွာ ဒီမွာေတာ့ ေအးေဆးပါပဲ။ အပူခ်ိန္ ၁၆-၁၇ ၀န္းက်င္ေလာက္ပံုမွန္ရွိတတ္တဲ့ လန္ဒန္ရဲ႕ ေႏြရာသီဟာ ပန္းပြင့္ေလးေတြ လန္းဆန္းဖို႔အတြက္နဲ႔ ေဆာင္းပုန္းရြက္ေလးေတြ ေ၀စီဖို႔အတြက္သာမက လန္ဒန္သူလန္ဒန္သားေတြကိုပါ မ်ားစြာပြင့္လင္းလာေစပါတယ္။ ေဆာင္းတြင္းတစ္တြင္းလံုး ဖံုးဖိ၀တ္ထားရသမွ် အခုလို ပြင့္လင္းရာသီေရာက္လာေတာ့ ေျခသလံုးေလးေတြကအစ ေဖၚလို႔ရသမွ် ေဖၚလာၾကေတာ့တာပါပဲ။ အဲဒီမွာ မ်က္စိအစာေကြ်းခ်င္တဲ့ လူေတြအတြက္ေတာ့ အကြက္ေပါ့။ ျမန္မာျပည္မွာေလာက္ အပူခ်ိန္မျမင့္ေပမဲ့ သြားလာလႈပ္ရွားေနရသူေတြအတြက္ေတာ့ ေခြ်းမထြက္ရံုတမယ္ အိုက္စပ္ပူေလာင္ၾကတာပါပဲ။ ဒိအတြက္ ေတာင္းတတတ္ၾကတာကေတာ့ အခ်ိဳရည္ ေအးေအးေလး တစ္ဗူးေလာက္မ်ား ေသာက္လိုက္ရရင္ျဖင့္-----။

အခုအခ်ိန္ဟာ ျမန္မာျပည္မာဆို ပူလြန္း၊ အိုက္လြန္းလို႔ အိမ္ထဲကေန အိပ္အျပင္ဘက္ေတာင္ မထြက္ရဲေလာက္ေအာင္ျဖစ္ေနၾကၿပီထင္ပါရဲ႕။ ဒါေပမဲ့ မထြက္မျဖစ္ထြက္လာရရွာတဲ့လူေတြမွာေတာ့ နဖူးက က်လာတဲ့ ေခြ်းစက္ေတြကိုသုပ္ရင္း ပူေနတဲ့ရင္ကို ေအးေစဖို႔ ေရခဲေရေအးေအးတစ္ခြက္ေလာက္ အာမထိလွ်ာမထိ မ်ိဳခ်င္ၾကမွာခ်ည္းပါပဲ။ ဒိအတြက္ ေရခဲေရေရာင္းတဲ့သူေတြ စီးပြါးျဖစ္တဲ့ရာသီျဖစ္သလို တတ္ႏိုင္တဲ့လူေတြကေတာ့ ကုတ္ေအးေအးေလးတစ္ဗူးေလာက္ဆြဲ၊ စီးကရက္တစ္လိပ္လက္ၾကားညွပ္ၿပီး ပင္ရိပ္ၿငိမ္ေအာက္မွာ ခိုလိုက္ရရင္ အပူစင္လို႔ အေအး၀င္မည့္ ဇိမ္ေပါ့။ ဒီလိုဆိုျပန္ေတာ့ အေအးဆိုင္ေတြ အလုပ္ျဖစ္တဲ့ ေႏြလည္း ဟုတ္သေပါ့ဗ်ား။

အဂၤလန္မွာေတာ့ အခုလို ပြင့္လင္းရာသီေရာက္တဲ့အခါ ေန႔ခင္းေန႔လည္ လမ္းသြားလမ္းလာေတြကို ၾကည့္လိုက္ရင္ လက္ထဲမွာ အခ်ိဳရည္ဗူးေလးေတြကိုယ္စီကိုယ္စီ ေမာ့ေမာ့သြားေနတတ္ၾကတယ္။ ပူရွာေပသကိုး။ ဒါေပမဲ့ သတင္းစာကေတာ့ သတိေပးထားေလရဲ႕ အခ်ိဳရည္မ်ားမ်ား ေသာက္ျခင္းသည္--------------------။

မေန႔က ဧၿပီ ၂၈ ရက္စြဲနဲ႔ ထုတ္တဲ့ Daily Mail သတင္းစာႀကီးမွာ ေဆာင္းပါးတစ္ပုဒ္ပါလာတာ ဖတ္လိုက္ရတယ္။ သိပံၸသတင္းေထာက္ Flona MacRae ေရးတဲ့ေဆာင္းပါးပါ။ စာလံုုးမဲမဲႀကီးနဲ႔ ေရးထားတဲ့ ေခါင္းစဥ္က "Drinking too much pop can speed up the ageing process" တဲ့။ “Pop လို႔ေခၚတဲ့ ကာဗြန္ဒိုင္ေအာက္ဆိုက္ဓာတ္မ်ားတဲ့ ေရနဲ႔ အခ်ိဳရည္ေတြကို လြန္လြန္ကဲကဲ ေသာက္သံုးျခင္းသည္ အိုမင္းရင့္ေယာ္မႈကို ျမန္ဆန္ေစသည္” ဆိုပဲ။ အေၾကာင္းေၾကာင္းေၾကာင့္ ဒီလိုသတင္းစာမ်ိဳးေတြ ဖတ္ခြင့္မရသူေတြအတြက္ရည္စူးၿပီး က်ေနာ့္ရဲ႕အလင္းတန္းေလးမွာ ျပန္လည္ေ၀ငွေပးပါရေစ။

ဓာတုေဗဒေ၀ါဟာရတစ္ခုျဖစ္တဲ့ Phosphate ေခၚ မီးစုန္းအက္ဆစ္ဓာတ္ဆားရဲ႕ အဓိကရည္ရြယ္ခ်က္ကေတာ့ အခ်ိဳ႕စားသံုးကုန္ေတြနဲ႔ သစ္ပင္ပန္းမာလ္ေတြ ရွင္သန္ႀကီးထြားေရးမွာ အသံုးျပဳဖုိ႔ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ယေန႔ေခတ္ထုတ္တဲ့ Coke, Diet Coke, Pepsi, Diet Pepsi, Pepsi Max နဲ႔ အလားတူ အခ်ိဳရည္အမ်ိဳးမ်ိဳးထဲမွာလည္း ဒီအက္ဆစ္ဓာတ္ဆားကို ထည့္သြင္းေရာစပ္ၿပီး အသံုးျပဳလာၾကပါတယ္။ ဒီဓာတ္ဆားကို ထည့္လိုက္တဲ့အတြက္ သာမန္ခ်ိဳတဲ့အရသာကေန tangy taste ေခၚ ရွတတ အရသာတစ္မ်ိဳးကို ျဖစ္ေပၚလာေစပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေသာက္သံုးတဲ့လူေတြကို ပိုမိုဆြဲေဆာင္မႈရွိလာပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ သိပံၸပညာရွင္ေတြရဲ႕ ေနာက္ဆံုးေတြ႔ရွိခ်က္က ဘာလဲဆိုရင္ အဲဒီ ဓာတ္ပါ၀င္တဲ့ အစားအေသာက္ေတြဟာ လူကို ျမန္ျမန္ဆန္ဆန္ အိုေစပါ သတဲ့ဗ်ား။

ဒါ့အျပင္ Mineral (အဂၤလိပ္) လို႔ေခၚတဲ့ Soda (အေမရိကန္) ဟာလည္း လူသားေတြရဲ႕ က်န္းမာေရးကို ထိခိုက္ေစတဲ့ ဓာတ္တစ္မ်ိဳးျဖစ္ေၾကာင္း ဆိုၾကပါတယ္။ ဒီဆိုဒါကို အသားႏူးေအာင္ခ်က္တဲ့အခါတို႔၊ ကိတ္မုန္႔၊ ေပါင္မုန္႔ဖုတ္တဲ့အခါတို႔မွာ ထည့္သြင္းအသံုုးျပဳၾကတဲ့အတြက္ အဲဒီအရာေတြကို စားသံုးျခင္းျဖင့္ ႏွလံုးနဲ႔ ေက်ာက္ကပ္ကို ပ်က္စီးေစႏိုင္တယ္လို႔ သတိေပးထားျပန္ပါတယ္။ သုေတသနေတြ႔ရွိခ်က္ေတြကို ေရးသားေဖၚျပေပးတဲ့ FASEB ေခၚ သုေတသနဂ်ာနယ္မွာ ေဆာင္းပါးရွင္ Gerald Weissmann က “ဆိုဒါဟာ ကမၻာ့တစ္၀ွန္း လူသန္းေပါင္းမ်ားစြာ ေရြးခ်ယ္အသံုးျပဳေနတဲ့ ကေဖးဓာတ္သယ္ယူပို႔ေဆာင္ေရး ယာဥ္တစ္မ်ိဳးပါ၊ ဒါေပမဲ့ သူနဲ႔တြဲဖက္ပါလာတဲ့ ခရီးသည္ကေတာ့ Phosphorous ေခၚ မီးစုန္းပါပဲ” လို႔ ေရးသားထားပါတယ္။ သူက ဆက္ၿပီးေတာ့ “အဲဒီလို မီးစုန္းဓာတ္ေတြ ပါ၀င္ေနတဲ့အတြက္ အိုမင္းရင့္ေယာ္မႈကို ျမန္ျမန္ဆန္ဆန္ျဖစ္ေစတတ္တာေၾကာင့္ ဆိုဒါကို မသံုးသင့္ပါဘူး” လို႔ အႀကံျပဳထားပါတယ္။

ေန႔စဥ္ သန္းေပါင္းေထာင္ခ်ီတဲ့လူေတြ ေသာက္သံုးေနၾကတဲ့ ကာဗြန္ဒိုင္ေအာက္ဆိုက္ပါကိုလာနဲ႔ အခ်ိဳရည္ေတြရဲ႕ စိတ္မခ်ရတဲ့ျပႆနာကို သတိေပးႏိႈးေဆာ္ခဲ့တာ ဟိုးေစာေစာကတည္းပါပဲ။ ဒီလိုအခ်ိဳရည္ေတြကို အေျမာက္အမ်ား ေသာက္သံုးျခင္းေၾကာင့္ အိုမင္းရင့္ေယာ္မႈကိုသာ ျမန္ဆန္ေစတာမဟုတ္ပါဘူး။ Brittle bones အရုိးႂကြပ္ဆပ္ တဲ့ေရာဂါ၊ Pancreatic cancer အက်ိတ္ကင္ဆာ၊ Muscle weakness ႂကြက္သားအားနည္းတဲ့ေရာဂါနဲ႔ Paralysis ေခၚ ေလျဖတ္တဲ့ေရာဂါေတြကိုပါ ျဖစ္ေစႏိုင္တယ္ လို႔ဆိုပါတယ္။

Harvard တကၠသိုလ္က သြားဘက္ဆိုင္ရာဆရာ၀န္ Dr Shawkat Razzaque က မၾကာေသးခင္ကမွ မီးစုန္းအက္ဆစ္ဓာတ္ရဲ႕ အာနိသင္ကို အုပ္စုသံုးခုခဲြၿပီး ႂကြက္ေတြမွာ စမ္းသပ္ခဲ့ပါတယ္။ ပထမအုပ္စုထဲပါတဲ့ ႂကြက္ေတြကို Klotho လို႔ေခၚတဲ့ မ်ိဳးဥတစ္ခုကို ဗီဇနည္းအရ ဖန္တီးထည့္သြင္းေပးထားပါတယ္။ အဲဒီမ်ိဳးဥေၾကာင့္ ႂကြက္ေတြမွာရွိတဲ့ မီးစုန္းအက္ဆစ္ဓာတ္ဟာ သာမန္ထက္ ျမင့္မားလာတဲ့အတြက္ အခ်ိန္မတန္ခင္အိုမင္းလာၿပီး သတင္းပတ္ ၈ ပတ္ကေန ၁၅ ပတ္အတြင္းပဲ အသက္ရွင္ၾကရရွာပါသတဲ့။

ဒုတိယအုပ္စုထဲ ပါတဲ့ ႂကြက္ေတြကိုေတာ့ Klotho မ်ိဳးဥမပါပဲ မီးစုန္းအက္ဆစ္ level ကို ပံုမွန္ႂကြက္ေတြမွာရွိသေလာက္နီးပါး ေလွ်ာ့ခ်ၿပီး စမ္းသပ္ခဲ့ပါတယ္။ ဒီအုပ္စုထဲက ဖိုးေရႊႂကြက္ေတြကေတာ့ သတင္းပတ္ ၂၀ အထိ အသက္ရွည္ၾကတယ္ လို႔ဆိုပါတယ္။ တတိယအုပ္စုထဲပါတဲ့ ႂကြက္ေတြကုိေတာ့ မီးစုန္းအက္ဆစ္ level ျမင့္တဲ့ အစာေတြေကြ်းၿပီး ဒုတိယအုပ္စုက ႂကြက္ေတြနည္းတူ ေမြးျမဴထားပါတယ္။ ဒီအုပ္စုက ႂကြက္ေတြအားလံုး ၁၅ ပတ္ပဲ အသက္ရွင္ၾကတယ္လို႔ ေလ့လာေတြ႔ရွိခဲ့ပါတယ္။

ဒီေတြ႔ရွိခ်က္ကို အေျခခံၿပီးေတာ့ သိပံၸပညာရွင္ေတြက “Phosphate Diet ေခၚ မီးစုန္းအက္ဆစ္ ပါတဲ့ အစားအေသာက္ေတြထဲမွာ Toxic Effects အဆိပ္အာနိသင္ေတြ ပါ၀င္ေနတယ္” လို႔ေကာက္ခ်က္ခ်ၾကပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႔ ဆိုဒါမ်ားမ်ားေသာက္ျခင္းဟာ အေရနဲ႔ ႂကြက္သားေတြကို ရင့့္ေယာ္ေစတဲ့အျပင္ ေက်ာက္ကပ္နဲ ႏွလံုးျပႆနာေတြကိုပါ ပိုမိုဆိုး၀ါးေစတယ္လို႔ သတိေပးထားပါတယ္။ ဒီႏွစ္ဦးပိုင္းက အေမရိကန္က ေလ့လာခ်က္တစ္ခုက “သတင္းတစ္ပတ္အတြင္း ဒီလိုအခ်ိဳရည္ အမ်ိဳးအစားေတြကို ႏွစ္ဗူး၊ ႏွစ္ဗူးထက္ပိုေသာက္တတ္တဲ့ လူေတြမွာ အက်ိတ္ကင္ဆာျဖစ္ႏိုင္ေခ် ႏွစ္ဆပိုရွိတယ္” ဆိုတာ ေတြ႔ခဲ့ၾကပါေသးသတဲ့။ ဒါေတြကို ၾကည့္ၿပီးေတာ့ ေဆးဘက္ဆိုင္ရာ သိပံၸပညာရွင္ေတြက အသက္ရွည္ရွည္ေနခ်င္သပဆိုရင္ မီးစုန္းအဆိပ္ပါတဲ့ အစားအေသာက္ေတြကို ေရွာင္ရွားၾကဖို႔ပါ ထပ္မံႏိႈးေဆာ္ထားေၾကာင္းပါ။

အဟဲ ဒီလိုေျပာလို႔ သိပ္ေတာ့လဲ ေၾကာက္မသြားပါနဲ႔ဦး။ ေတာ္ၾကာ အခ်ိဳရည္မွန္သမွ် မေသာက္ရဲပဲ ေရပဲ လိွမ့္ေသာက္ေနရဦးမယ္။ ဒီေနာက္ဆံုးေတြ႔ရွိခ်က္ထြက္လာေတာ့ အခ်ိဳရည္ထုတ္လုပ္ေရး လုပ္ငန္းရွင္ေတြခမ်ာ အေတာ္ေလး လႈပ္လႈပ္သဲသဲ ျဖစ္သြားၾကရတယ္။ မေန႔ညတုန္းကေတာ့ အခ်ိဳရည္လုပ္ငန္းရွင္တစ္ခ်ိဳ႕ ဒီေတြ႔ရွိခ်က္နဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ေမးခြန္းထုတ္ခဲ့ၾကပါတယ္။ သူတို႔က ဒါကို အခ်ိဳ႕ရည္လုပ္ငန္းနဲ႔ တိုက္ရိုက္ပတ္သက္ပံုမရဘူးလို႔ ယူဆၾကပါတယ္။ ၿဗိတိသွ်အခ်ိဳရည္လုပ္ငန္းက Richard Laming ကေတာ့ အခ်ိဳ႕ရည္ေတြထဲပါတဲ့ မီးစုန္းအက္ဆစ္က ၃% ေလာက္ပဲရွိတယ္ လို႔ ေျပာပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အခ်ိဳ႕ရည္ေတြကို ယခင္အတိုင္း စိတ္ခ်လက္ခ် ဆက္လက္ေသာက္သံုးႏိုင္ပါတယ္ တဲ့။ ဒါေပမဲ့ သားသားတို႔ ျမန္မာျပည္ျဖစ္ အခ်ိဳရည္ေတြမွာေတာ့ မီးစုန္းအက္ဆစ္ေတြ ဘယ္ေလာက္ပါ၀င္ေနတယ္မသိဘူး။ ၾကည့္ေသာက္ၾကဗ်ိဳ႕။ ေတာ္ၾကာေန “အေသာက္မေတာ္ တစ္ဂြတ္” ျဖစ္ေနဦးမယ္။