မင္းသမႏၲရာဇာေရးေသာ ေရလားမ်ားအၿပီးတြင္ ဆက္လက္၍ ေထာင္သင္းမွဴး၏ ေရလားမ်ားကို တင္ျပရန္က်န္ရွိေသးသည္။ ေထာင္သင္းမွဴးဆိုသည္မွာ အျခားမဟုတ္၊ ဟံသာ၀တီဘုရင္ရာဇာဓိရာဇ္၏ နန္းတြင္းစာဆိုအမတ္ႀကီးတစ္ဦးျဖစ္ေသာ ပထမန၀ေဒးႀကီးပင္ျဖစ္သည္။ န၀ေဒးႀကီး၏ေတာလားမ်ားတြင္း ၎၏အတၳဳပၸတိၱအက်ဥ္းကို တင္ျပၿပီးျဖစ္သည္။ ရတုစာဆိုပါရဂူႀကီးျဖစ္ေသာ န၀ေဒးႀကီးသည္ ယင္းသက္တမ္းေတာက္ေလ်ာက္ ရတုေပါင္း(၃၀၀)ေက်ာ္မွ် ေရးသားခဲ့ေၾကာင္းသိရသည္။ ယင္းသံုးရာေက်ာ္ေသာ ရတုမ်ားတြင္ ေအာက္ပါ ေရလား ငါးပုဒ္လည္း ပါ၀င္မည္ဟု ယူဆရသည္။ ဖတ္႐ႈၾကေလ။
(၁) ျမစ္ရတုလွ်င္၊ ေပ်ာ္မႈသာလြန္း၊ မာဃဆန္းက၊ ကိုင္းကြ်န္းႏုသစ္၊ ပုရစ္မထ၊ မျပလြန္းေသး၊ ေရႊရည္ေျပးက၊ စဲေကြးသီတာ၊ သို႔ေသာခါမူ၊ လဲ၀ါပြင့္ေရႊ၊ ၀န္းသည့္ေလႏွင့္၊ ေဆာင္းေႏြေရာယွက္၊ ျပန္ကဖက္တည့္၊ ေက်းငွက္တြန္ထူး၊ ေဖာ္ၿပိဳင္ျမဴးက၊ ငံုဖူးပင္ကိုင္း၊ ျမစ္တိုင္းကမ္းနား၊ စံုေတာဖ်ား၀ယ္၊ နဂါးသစ္ဆင္၊ ၿမီးမွင္အနန္း၊ ေလာင္းပန္းသဇင္၊ ဂမုန္းအင္ကို၊ သဇင္ခ်ိန္သင့္၊ ပန္သူလင့္သို႔၊ ပြင့္အံ့ၿပိဳင္တူ၊ ငံ့ေသာဟူ၏၊ လူသို႔ေသာ္ကား၊ သနားဘြယ္ေပ၊ ၾကာ့ႏွယ္ေခြလိမ့္၊ ေ၀သည္ႏွစ္သို႔၊ ငွက္တို႔ဘာသာ၊ မဂၤလာဟု၊ ညီညာစုေ၀း၊ ထိမ္းျမားေပးက၊ ပဲေထြး၀ံလို၊ တုအံ့ဆိုလ်က္၊ ၀ံဖိုကားေဖာင္၊ ယင္ေဘာင္ကားေလွ၊ ေလွာ္ေသာေထြသို႔၊ ႏွစ္ေဆြမကြာ၊ ဟသၤာမ်ိဳးရင္း၊ ေနာင္ေနာင္ခ်င္း၍၊ ေသာင္ဒင္းပတ္သည္၊ တင္က်ီးစည္ႏွင့္၊ ႏႈတ္ျမည္တီးေဆာ္၊ စင္ေယာ္ႏွဲသာ၊ ခရာမႈတ္ဟန္၊ တိရစၧာန္တို႔၊ သဏၭာန္မတူ၊ ျမည္ကူရင့္ေႂကြး၊ တေအးေအးႏွင့္၊ ဟီးေလးထူးေခၚ၊ ေရၾကက္ေဆာ္၍၊ ရႊင္ေပ်ာ္စအီ၊ လူလွ်င္သီသို႔၊ မညီစေတာင္း၊ ေလြ႔ကာေဆာင္းႏွင့္၊ ဥေဒါင္းလက္သစ္၊ ငဟစ္ေဆာ္ႏိႈး၊ ျပည္စိုးသီခ်င္း၊ တညွင္းညွင္းတည့္၊ ေစာင္းညွင္းေပ်ာ္ပဲြ၊ တသဲသဲ၀ယ္၊ ၀မ္းဘဲရယ္ေယာင္၊ ငွက္ဖိုးေခါင္လ်င္၊ လူေယာင္ရည္တူ၊ က်ဴးလမူကား၊ သည္းအူၫြတ္ေပ်ာင္း၊ မလြမ္းေတာင္းတည့္၊ ငွက္ေပါင္းျဖင္မွ်၊ ေပ်ာ္ျမဴးၾကသည္။ ။လလည္းလသစ္ ၀ယ္တကား။
(ဒု) ႏွစ္တစ္ခုလွ်င္၊ ရတုဂိန္မွာန္၊ ေနဗိမာန္ထက္၊ ေတာင္ျပန္ေလ႐ူး၊ ငါးၾကင္းျမဴးက၊ ငံုဖူးေညာင္းရင့္၊ သစ္တင့္ပန္းသား၊ ပြင့္သည္မ်ားထက္၊ ေရႊသားနီျမန္း၊ ရဟန္းႏွင့္ဆင္၊ မာတင္ေပါက္ႀကီး၊ တည္တစီးႏွင့္၊ ရွမ္းႀကီးဦးထုပ္၊ တ႐ုပ္ျမင္းက၊ ေက်းသူ၀ႏွင့္၊ ေဇာ္တငံုဖူး၊ ေလွာ္ကားဦးသို႔၊ တထူးေထြလာ၊ ပန္းတကာတြင္၊ ႏႈိင္းရာမတူ၊ ခိုင္မဥၨဴကို၊ ၾကင္သူမကံုး၊ မထံုးသည္ႏွင့္၊ ဆင္မတင့္တည့္၊ နတ္ရွင့္ရင္ႏွစ္၊ တံျခားျဖစ္၍၊ ေခြရစ္ရြက္ျမ၊ ေဆြသက္မွ်ႏွင့္၊ ႏႊဲၾကေရႊယဥ္၊ ေပ်ာ္စဥ္တြင္၌၊ ျမစ္ခြင္ရဲေက်ာ္၊ ဆန္ခဲ့ေသာ္လွ်င္၊ ရႊင္ေပ်ာ္စတံု၊ ေဆြစံုေက်ာ္ကာ၊ ဆယ့္ငါး၀ါႏွင့္၊ ကလ်ာနိကာယ္၊ တစ္ဆယ္မက၊ ႀကံတြက္ဆသည္။ ။လွလည္းလွခ်စ္ ရြယ္တကား။
(တ) သစ္မျပဳခ်င္၊ ဆံေကရွင္လည္း၊ မတင္ဆီေမႊး၊ ခုႏွယ္ေျမွးခဲ့၊ လြမ္းေရးျပင္ျပင္၊ ျမင္ခြင္တေလွ်ာက္၊ လဲေပါက္ပြင့္ရွိမ္း၊ ညိဳညိဳစိမ္း၍၊ ပင္ယိမ္းဖားဖား၊ ပြင့္ခက္မ်ား၀ယ္၊ ျမသားရည္ေရာ္၊ ေရႊေလွာ္ႏိႈင္းတူ၊ ဦရ႐ူလွ်င္၊ ေသာက္ယူ၀တ္ရက္၊ ပုန္းညက္ကံ့ေကာ္၊ ေရႊေလွာ္စကား၊ ခ်ယားဂမုန္း၊ ၾကက္႐ံုးပ်ဥ္ျဖဴ၊ မဥၨဴအနန္း၊ ခပ္သိမ္းပန္းတို႔၊ ငံု႔လန္းမလြန္႔၊ ပန္အံ့သသူ၊ လင့္ေသာဟူ၏၊ လူတို႔၌၀ယ္၊ သနားဘြယ္တည့္၊ ေဆြးသြယ္ၾကာတင္၊ မ်ိဳးအိမ့္ရွင္ႏွင့္၊ ေရႊရင္ၾကဴးလြန္၊ ျဖစ္ေသာဟန္ကို၊ ေလွ်ာက္ပန္ခ,ယ၊ ဆန္ခဲ့ရသည္။ ။စလည္းစခ်စ္ ဘြယ္တကား။
(စ) ျမစ္တစ္ခုစင္၊ စြန္းမထင္တည့္၊ ေရႊစင္ရည္ေပ်ာင္း၊ သြန္းဆင့္ေလာင္းသို႔၊ ဟန္ေကာင္းႏြဲ႔လ်၊ ေဆြသက္မွ်ႏွင့္၊ ႏႊဲၾကေရႊရင္၊ ေပ်ာ္စဥ္တြင္၌၊ ျမစ္ခြင္ဧရာ၊ ဆန္ခဲ့လာေသာ္၊ ဗ်ာပါထပ္မြန္၊ အလြမ္း၀ွန္လႈိက္၊ တစဥ္ႀကိဳက္၀ယ္၊ ၀ဲ႐ိုက္၀ဲသြင္း၊ ျမစ္တြင္းေကြ႕ေခ်ာင္၊ စဲေသာင္ျပင္ထြန္း၊ သဲျဖင္ကြ်န္းထက္၊ ရႊင္လန္းမ်ားစြာ၊ ျမဴးၾကရာ၀ယ္၊ စာကားစည္းစုတ္၊ က်ီးလက္ခုပ္ႏွင့္၊ ညွင္းကားငွက္ေတာ္၊ ေလွေလွာ္ယင္ေဘာင္၊ ေမာင္ကား၀ံဖို၊ ၀ံလိုအဲထူး၊ ႏႊဲၾကဴးဥၾသ၊ ေရြေဖၚေႏွာ၍၊ တေယာထိုးဟန္၊ တိရစၧာန္တို႔၊ သဏၭာန္ရင့္ေညာင္း၊ ဥေဒါင္းဖိုမ၊ က,သည္ေမာင္ႏွံ၊ ငွက္ေပါင္းသံကို၊ တရံဆြတ္မွ်၊ ၾကားလ,ကလွ်င္၊ ၀တ္စေတာ္ႏွင့္၊ လြမ္းခြင့္ေျပသာ၊ ခ်စ္ျခင္းရာကို၊ ညိဳျပာအတူ၊ ျဖဴျပာတမွ်၊ နတ္ႏွယ္လွသည္။ ။ျမလည္းျမႏွစ္ သြယ္တကား။
(မ) ႏွစ္စႏုလွ်င္၊ ရတုဂိန္မွာန္၊ ေတာင္ေလျပန္က၊ ျပင္းထန္ေရ႐ူး၊ ျမဴးတံုငါးၾကင္း၊ သစ္ခပင္းတို႔၊ ငံုကင္း႐ံုးစု၊ ဖူးႏုခက္ျဖာ၊ ပန္းတကာတြင္၊ ေရႊသာႏႈိင္းၿပီး၊ တသီးတ႐ုပ္၊ ဦးထုတ္ပတၱျမား၊ ျမကားခ်ပ္သြယ္၊ သႏၲာခ်ယ္၍၊ ဆန္းၾကယ္စားၾကဴး၊ ဖန္တင့္ထူးသည္၊ မဖူးႏႈိင္းၿပိဳင္၊ မဥၨဴခိုင္ကို၊ လက္ကိုင္စု႐ုံး၊ ခ်စ္စ,ထုိး၍၊ ကံုးသီလက္ႏွင့္၊ ဆင္တိုင္းတင့္၏၊ နတ္ရွင့္သည္းၾကား၊ ျခားမျခားတည့္၊ စုလ်ားဖြဲ႕ရစ္၊ ေခြစသစ္ႏွင့္၊ ေရႊေခတၱမည္၊ ဖ,မင္းျပည္သို႔၊ ေၾကးစည္ညွင္းေစာင္း၊ ပဲ့ေပါင္းကြ်န္းစင္၊ ေလာင္းနီလွ်င္လွ်င္၊ ျမစ္ခြင္ဧရာ၊ ဆန္ခဲ့လာေသာ္၊ လကၡဏာမခ်ိဳ႕၊ မမို႔မ႐ိႈက္၊ လိုက္လိုက္ေမးပါး၊ လွထြားႏွာေရာင္၊ မ်က္ေတာင္ေကာ့ျဖဴး၊ နဖူးထိပ္က်ယ္၊ မငယ္နားရြက္၊ ေမြ႔သက္ေရသား၊ မြတ္မြတ္ထြားကို၊ ႏိႈင္းရွားလူ႔ရြာ၊ မရသာတည့္၊ ကလ်ာနိကာယ္၊ တစ္ဆယ္မက၊ ႀကံတြက္ဆသည္။ ။မွ်လည္းမွ်ႏွစ္ ရြယ္တကား။
---------------------------------------
(၁) ျမစ္ရတုလွ်င္၊ ေပ်ာ္မႈသာလြန္း၊ မာဃဆန္းက၊ ကိုင္းကြ်န္းႏုသစ္၊ ပုရစ္မထ၊ မျပလြန္းေသး၊ ေရႊရည္ေျပးက၊ စဲေကြးသီတာ၊ သို႔ေသာခါမူ၊ လဲ၀ါပြင့္ေရႊ၊ ၀န္းသည့္ေလႏွင့္၊ ေဆာင္းေႏြေရာယွက္၊ ျပန္ကဖက္တည့္၊ ေက်းငွက္တြန္ထူး၊ ေဖာ္ၿပိဳင္ျမဴးက၊ ငံုဖူးပင္ကိုင္း၊ ျမစ္တိုင္းကမ္းနား၊ စံုေတာဖ်ား၀ယ္၊ နဂါးသစ္ဆင္၊ ၿမီးမွင္အနန္း၊ ေလာင္းပန္းသဇင္၊ ဂမုန္းအင္ကို၊ သဇင္ခ်ိန္သင့္၊ ပန္သူလင့္သို႔၊ ပြင့္အံ့ၿပိဳင္တူ၊ ငံ့ေသာဟူ၏၊ လူသို႔ေသာ္ကား၊ သနားဘြယ္ေပ၊ ၾကာ့ႏွယ္ေခြလိမ့္၊ ေ၀သည္ႏွစ္သို႔၊ ငွက္တို႔ဘာသာ၊ မဂၤလာဟု၊ ညီညာစုေ၀း၊ ထိမ္းျမားေပးက၊ ပဲေထြး၀ံလို၊ တုအံ့ဆိုလ်က္၊ ၀ံဖိုကားေဖာင္၊ ယင္ေဘာင္ကားေလွ၊ ေလွာ္ေသာေထြသို႔၊ ႏွစ္ေဆြမကြာ၊ ဟသၤာမ်ိဳးရင္း၊ ေနာင္ေနာင္ခ်င္း၍၊ ေသာင္ဒင္းပတ္သည္၊ တင္က်ီးစည္ႏွင့္၊ ႏႈတ္ျမည္တီးေဆာ္၊ စင္ေယာ္ႏွဲသာ၊ ခရာမႈတ္ဟန္၊ တိရစၧာန္တို႔၊ သဏၭာန္မတူ၊ ျမည္ကူရင့္ေႂကြး၊ တေအးေအးႏွင့္၊ ဟီးေလးထူးေခၚ၊ ေရၾကက္ေဆာ္၍၊ ရႊင္ေပ်ာ္စအီ၊ လူလွ်င္သီသို႔၊ မညီစေတာင္း၊ ေလြ႔ကာေဆာင္းႏွင့္၊ ဥေဒါင္းလက္သစ္၊ ငဟစ္ေဆာ္ႏိႈး၊ ျပည္စိုးသီခ်င္း၊ တညွင္းညွင္းတည့္၊ ေစာင္းညွင္းေပ်ာ္ပဲြ၊ တသဲသဲ၀ယ္၊ ၀မ္းဘဲရယ္ေယာင္၊ ငွက္ဖိုးေခါင္လ်င္၊ လူေယာင္ရည္တူ၊ က်ဴးလမူကား၊ သည္းအူၫြတ္ေပ်ာင္း၊ မလြမ္းေတာင္းတည့္၊ ငွက္ေပါင္းျဖင္မွ်၊ ေပ်ာ္ျမဴးၾကသည္။ ။လလည္းလသစ္ ၀ယ္တကား။
(ဒု) ႏွစ္တစ္ခုလွ်င္၊ ရတုဂိန္မွာန္၊ ေနဗိမာန္ထက္၊ ေတာင္ျပန္ေလ႐ူး၊ ငါးၾကင္းျမဴးက၊ ငံုဖူးေညာင္းရင့္၊ သစ္တင့္ပန္းသား၊ ပြင့္သည္မ်ားထက္၊ ေရႊသားနီျမန္း၊ ရဟန္းႏွင့္ဆင္၊ မာတင္ေပါက္ႀကီး၊ တည္တစီးႏွင့္၊ ရွမ္းႀကီးဦးထုပ္၊ တ႐ုပ္ျမင္းက၊ ေက်းသူ၀ႏွင့္၊ ေဇာ္တငံုဖူး၊ ေလွာ္ကားဦးသို႔၊ တထူးေထြလာ၊ ပန္းတကာတြင္၊ ႏႈိင္းရာမတူ၊ ခိုင္မဥၨဴကို၊ ၾကင္သူမကံုး၊ မထံုးသည္ႏွင့္၊ ဆင္မတင့္တည့္၊ နတ္ရွင့္ရင္ႏွစ္၊ တံျခားျဖစ္၍၊ ေခြရစ္ရြက္ျမ၊ ေဆြသက္မွ်ႏွင့္၊ ႏႊဲၾကေရႊယဥ္၊ ေပ်ာ္စဥ္တြင္၌၊ ျမစ္ခြင္ရဲေက်ာ္၊ ဆန္ခဲ့ေသာ္လွ်င္၊ ရႊင္ေပ်ာ္စတံု၊ ေဆြစံုေက်ာ္ကာ၊ ဆယ့္ငါး၀ါႏွင့္၊ ကလ်ာနိကာယ္၊ တစ္ဆယ္မက၊ ႀကံတြက္ဆသည္။ ။လွလည္းလွခ်စ္ ရြယ္တကား။
(တ) သစ္မျပဳခ်င္၊ ဆံေကရွင္လည္း၊ မတင္ဆီေမႊး၊ ခုႏွယ္ေျမွးခဲ့၊ လြမ္းေရးျပင္ျပင္၊ ျမင္ခြင္တေလွ်ာက္၊ လဲေပါက္ပြင့္ရွိမ္း၊ ညိဳညိဳစိမ္း၍၊ ပင္ယိမ္းဖားဖား၊ ပြင့္ခက္မ်ား၀ယ္၊ ျမသားရည္ေရာ္၊ ေရႊေလွာ္ႏိႈင္းတူ၊ ဦရ႐ူလွ်င္၊ ေသာက္ယူ၀တ္ရက္၊ ပုန္းညက္ကံ့ေကာ္၊ ေရႊေလွာ္စကား၊ ခ်ယားဂမုန္း၊ ၾကက္႐ံုးပ်ဥ္ျဖဴ၊ မဥၨဴအနန္း၊ ခပ္သိမ္းပန္းတို႔၊ ငံု႔လန္းမလြန္႔၊ ပန္အံ့သသူ၊ လင့္ေသာဟူ၏၊ လူတို႔၌၀ယ္၊ သနားဘြယ္တည့္၊ ေဆြးသြယ္ၾကာတင္၊ မ်ိဳးအိမ့္ရွင္ႏွင့္၊ ေရႊရင္ၾကဴးလြန္၊ ျဖစ္ေသာဟန္ကို၊ ေလွ်ာက္ပန္ခ,ယ၊ ဆန္ခဲ့ရသည္။ ။စလည္းစခ်စ္ ဘြယ္တကား။
(စ) ျမစ္တစ္ခုစင္၊ စြန္းမထင္တည့္၊ ေရႊစင္ရည္ေပ်ာင္း၊ သြန္းဆင့္ေလာင္းသို႔၊ ဟန္ေကာင္းႏြဲ႔လ်၊ ေဆြသက္မွ်ႏွင့္၊ ႏႊဲၾကေရႊရင္၊ ေပ်ာ္စဥ္တြင္၌၊ ျမစ္ခြင္ဧရာ၊ ဆန္ခဲ့လာေသာ္၊ ဗ်ာပါထပ္မြန္၊ အလြမ္း၀ွန္လႈိက္၊ တစဥ္ႀကိဳက္၀ယ္၊ ၀ဲ႐ိုက္၀ဲသြင္း၊ ျမစ္တြင္းေကြ႕ေခ်ာင္၊ စဲေသာင္ျပင္ထြန္း၊ သဲျဖင္ကြ်န္းထက္၊ ရႊင္လန္းမ်ားစြာ၊ ျမဴးၾကရာ၀ယ္၊ စာကားစည္းစုတ္၊ က်ီးလက္ခုပ္ႏွင့္၊ ညွင္းကားငွက္ေတာ္၊ ေလွေလွာ္ယင္ေဘာင္၊ ေမာင္ကား၀ံဖို၊ ၀ံလိုအဲထူး၊ ႏႊဲၾကဴးဥၾသ၊ ေရြေဖၚေႏွာ၍၊ တေယာထိုးဟန္၊ တိရစၧာန္တို႔၊ သဏၭာန္ရင့္ေညာင္း၊ ဥေဒါင္းဖိုမ၊ က,သည္ေမာင္ႏွံ၊ ငွက္ေပါင္းသံကို၊ တရံဆြတ္မွ်၊ ၾကားလ,ကလွ်င္၊ ၀တ္စေတာ္ႏွင့္၊ လြမ္းခြင့္ေျပသာ၊ ခ်စ္ျခင္းရာကို၊ ညိဳျပာအတူ၊ ျဖဴျပာတမွ်၊ နတ္ႏွယ္လွသည္။ ။ျမလည္းျမႏွစ္ သြယ္တကား။
(မ) ႏွစ္စႏုလွ်င္၊ ရတုဂိန္မွာန္၊ ေတာင္ေလျပန္က၊ ျပင္းထန္ေရ႐ူး၊ ျမဴးတံုငါးၾကင္း၊ သစ္ခပင္းတို႔၊ ငံုကင္း႐ံုးစု၊ ဖူးႏုခက္ျဖာ၊ ပန္းတကာတြင္၊ ေရႊသာႏႈိင္းၿပီး၊ တသီးတ႐ုပ္၊ ဦးထုတ္ပတၱျမား၊ ျမကားခ်ပ္သြယ္၊ သႏၲာခ်ယ္၍၊ ဆန္းၾကယ္စားၾကဴး၊ ဖန္တင့္ထူးသည္၊ မဖူးႏႈိင္းၿပိဳင္၊ မဥၨဴခိုင္ကို၊ လက္ကိုင္စု႐ုံး၊ ခ်စ္စ,ထုိး၍၊ ကံုးသီလက္ႏွင့္၊ ဆင္တိုင္းတင့္၏၊ နတ္ရွင့္သည္းၾကား၊ ျခားမျခားတည့္၊ စုလ်ားဖြဲ႕ရစ္၊ ေခြစသစ္ႏွင့္၊ ေရႊေခတၱမည္၊ ဖ,မင္းျပည္သို႔၊ ေၾကးစည္ညွင္းေစာင္း၊ ပဲ့ေပါင္းကြ်န္းစင္၊ ေလာင္းနီလွ်င္လွ်င္၊ ျမစ္ခြင္ဧရာ၊ ဆန္ခဲ့လာေသာ္၊ လကၡဏာမခ်ိဳ႕၊ မမို႔မ႐ိႈက္၊ လိုက္လိုက္ေမးပါး၊ လွထြားႏွာေရာင္၊ မ်က္ေတာင္ေကာ့ျဖဴး၊ နဖူးထိပ္က်ယ္၊ မငယ္နားရြက္၊ ေမြ႔သက္ေရသား၊ မြတ္မြတ္ထြားကို၊ ႏိႈင္းရွားလူ႔ရြာ၊ မရသာတည့္၊ ကလ်ာနိကာယ္၊ တစ္ဆယ္မက၊ ႀကံတြက္ဆသည္။ ။မွ်လည္းမွ်ႏွစ္ ရြယ္တကား။
-----------------------------
ဤတြင္ ေတာလား+ေရလားမ်ား အဆံုးသတ္သျဖင့္ အၿပီးကမၸတ္ဖံုးအပ္သတည္း။